«رسانه مسئولیت اجتماعی»- احسان انصاری:صنعت پتروشیمی مدعی است با اقداماتی که در زمینه مسئولیت اجتماعی انجام داده میزان بیکاری و فقر را در مناطق جنوبی کشور کاهش داده و یا در این مسیر حرکت کرده است. از سوی دیگر صنعت پتروشیمی بر این باور است که علی رغم مخاطراتی که این صنعت برای محیط زیست منطقه دارد اما استانداردهای لازم را برای حفظ محیط زیست انجام داده است. این در حالی است که در واقعیت نه تنها میزان فقر و بیکاری در مناطق جنوبی کشور کاهش پیدا نکرده و بلکه در سال های اخیر بیشتر نیز شده است. از سوی دیگر مخاطرات زیست محیطی ناشی از فعالیت صنعت پتروشیمی همچنان اکوسیستم این منطقه را تهدید می کند.«رسانه مسئولیت اجتماعی» برای تحلیل و بررسی این موضوع با دکتر اسماعیل کهرم کارشناس محیط زیست گفت وگو کرده که در ادامه ماحصل این گفت وگو را می خوانید.
دکتر اسماعیل کهرم در این زمینه گفت:نیروهایی که در صنعت پتروشیمی مورد استفاده قرار می گیرند به دو دسته تقسیم بندی می شوند. دسته اول کارگرانی هستند که تخصص ندارند و دسته دیگر کسانی هستند که دارای تخصص هستند و با حقوق بالا مورد استفاده قرار می گیرند که اغلب از مناطق دیگر کشور به مناطق جنوبی رفته اند.به صورت طبیعی نیز صنعت پتروشیمی نمی تواند نیروهای متخصص خود را از بین مردم بومی که تحصیلات ندارند انتخاب کند.به همین دلیل نمی توان عنوان کرد صنعت پتروشیمی در زمینه کاهش بیکاری در جامعه محلی تأثیرگذار بوده است.
وی ادامه داد. بیشترین آسیبی که صنعت پتروشیمی به محیط زیست می زند به وضعیت خاک است.به عنوان مثال هنگامی که صنعت پتروشیمی در دست بیستون کرمانشاه احداث شد کسی فکر نمی کرد چه چالش هایی در انتظار این منطقه خواهد بود.صنعت پتروشیمی بیش از۸۰ لیتر بر ثانیه آب مصرف می کند.به همین دلیل نیز پس از مدتی که با کمبود آب مواجه شدند عمق چاه ها را بیشتر کردند از آب های زیرزمینی بیشتر استفاده کردند.
در چنین شرایطی دشت بیستون با فرونشست مواجه شد و بسیاری از تیرهای برق و تلفن وضعیت ناپایداری پیدا کردند.این وضعیت به دلیل این صورت گرفت که میزان مصرف آب بیش از تولید آن در سفره های زیرزمینی بود.این وضعیت تاحدودی برای دیگر مناطق کشور نیز به وجود آمده و بسیاری از دشت های کشور با فرونشست زمین مواجه شده اند.
این کارشناس محیط زیست تصریح کرد:واقعیت این است که ما به اندازه ای آب در کشور نداریم که آن را به مصرف پتروشیمی برسانیم.ما در مناطق جنوبی کشور با کمبود آب مواجه هستیم.
به همین دلیل صنعت پتروشیمی مجبور است کارخانه های آب شیرین کن در این مناطق احداث کند. در این شرایط هنگامی که این کارخانه ها آب را شیرین کردند نمکی که در آب دریا وجود داشته را دوباره به دریا می ریزند. این وضعیت باعث می شود که به مرور زمان آب خلیح فارس شور و شورتر شود.
هنگامی که آب خلیج فارس شور شد زیستگاه آبزیان به مخاطره می افتد و حیات آنها تهدید می شود. در نتیجه چالش بزرگی توسط صنعت پتروشیمی در مناطق جنوبی کشور در حال رخ دادن است که در آینده مشکلات زیست محیطی زیادی به همراه خواهد داشت.
کهرم خاطرنشان کرد:صنعت پتروشیمی برای محیط زیست مناطق جنوبی کشور یک تهدید بالقوه به شمار می رود و تاکنون نیز خسارت هایی به محیط زیست زده است. به همین دلیل نمی توان به راحتی از آسیب های پتروشیمی بر محیط زیست چشم پوشی کرد.
مخاطرات صنعت پتروشیمی تنها در مناطق جنوبی وجود ندارد و با درباره میانکاله نیز با این چالش مواجه هستیم. بدون تردید اگر مجتمع پتروشیمی در میانکاله احداث شود ظرف کمتر از ۵ سال شاهد خشک شدن آن خواهیم بود.
حتی در زمان شاه عباس کبیر صفوی در این منطقه گورخر شکار میشد اما شکار بیرویه بخش زیادی از حیات وحش را نابود کرد. امروز هم اگر آب را از میانکاله بکشند هم زیستگاه آبی از بین میرود هم زیستگاه خشکی، چرا که با برداشت آب برای مصرف پتروشیمی، اسفنجوار آب دشت میانکاله کشیده خواهد شد و محیط زیست با آسیب های جدی مواجه می شود.
اتفاقی که امروز درباره میانکاله افتاده در گذشته برای مناطق دیگر کشور نیز رخ داده است. متاسفانه در ایران این اشکال اساسی وجود دارد که برای محیط زیست و میراث فرهنگی ارزش قائل نیستیم و چنین تلقی میشود که این آثار ارزش چندانی ندارند.به همین دلیل نیز هر منطقه حساسی که زیبایی طبیعی و فرهنگی وجود دارد روی آن دست میگذارند و آن را تخریب میکنند. نمونه بارز آن دشت بیستون است که با وجود اهمیت تاریخی آن با اقدامات غیر کارشناسی آسیب های زیادی به آن زدند.