رئیس انجمن روابط عمومی ایران گفت: در سطح یک گروه یا یک جامعه، اعضا به یکدیگر وابسته اند و به طور متقابل نیازمند یکدیگر هستند. مسئولیت اجتماعی یعنی احساس مسئولیت متقابل بین چند نفر یا چند گروه که از آگاهی و اراده برخوردار باشند.
به گزارش رسانه مسئولیت اجتماعی، خسرو رفیعی، رئیس انجمن روابط عمومی ایران در نشستی که با حضور پیشکسوتان و فعالان حوزه روابط عمومی و مدیر مسئول رسانه مسئولیت اجتماعی برگزار شد، افزود: انسجام و وحدت اعضای جامعه، از جمله مهم ترین عواملی هستند که موفقیت آن ها را تضمین می کند جامعه را به سوی رشد و تعالی سوق می دهد. مسئولیت اجتماعی به این معناست که فرد به عنوان عضوی از جامعه، مشارکت فعالانه دارد و نسبت به مشکلات و معضلات بی تفاوت نبوده و در تغییرات و بهبود شرایط می تواند سهیم باشد.
وی بیان داشت: مسئولیت اجتماعی در نقطه مقابل بی تفاوتی قرار دارد؛ هرگاه معضل یا مشکلی در جامعه پدید بیاید، هر شهروند مسئول وظیفه خود می داند برای رفع آن معضل به نوبه خود مشارکت موثر داشته باشد تا در رفع آن بکوشد.
رفیعی اظهار کرد: با گذشت زمان هرچه تکنولوژی پیشرفت کرده مردم از یکدیگر دورتر شده اند. در گذشته همسایه ها از حال یکدیگر باخبر بودند و مردم از احوالات خانواده و همنوع خود خبر داشتند اما متاسفانه در حال حاضر با فاصله گرفتن مردم از یکدیگر مسئله انسانیت فراموش شده است.
رئیس انجمن روابط عمومی ایران عنوان داشت: ما اجتماعی هستیم و نیاز داریم که به فکر همنوع باشیم، ما برای سلامت روحی و روانی مناسب به برقراری ارتباط با دیگران نیازمندیم، ارتباط با دیگران این نیاز را تامین می کند ولی اکنون در اکثر مواقع نادیده گرفته شده و خصایص انسان بودن فراموش شده است.
وی به بحث مسئولیت اجتماعی و روابط عمومی اشاره کرد و گفت: روابط عمومی یعنی مردم داری که امروز به اسم مسئولیت اجتماعی از آن یاد می شود. این مفهوم در سازمان ها با ایفای درست مسئولیت اجتماعی منجر به بهبود ارتباط سازمان با مخاطبان، افزایش وفاداری و بهبود روحیه کارکنان و همچنین در جلوگیری یا کاهش تعارضات اجتماعی با مراجعیت در زمینه خدمات و عملکرد سازمان می تواند موثر باشد.
رفیعی بیان کرد: زمانی که پدر خانواده از سر کار می آید باید به سراغ فرزندش برود و از حال و احوالات فرزند با خبر باشد. این به معنی مسئولیت اجتماعی است. در سازمان های نیز اگر مدیر به فکر کارمندان خود باشد و از احوالات کارمندان باخبر باشد آن کارمند می داند که بخشی از این مجموعه است و با انگیزه کار خود را انجام می دهد.
رئیس انجمن روابط عمومی ایران اظهار داشت: هر شخصی بخشی از وظایفش مسئولیت اجتماعی است. اگر مدیر باشد یا مغازه دار، آرایشگر و … باید بداند که ۳۰ درصد وظایفش مربوط به مسئولیت اجتماعی است هرچند که ما در حوزه روابط عمومی ۸۰ درصد از وظایف را سهم مسئولیت اجتماعی می دانیم.
یک سازمان صرفا با نگاه اقتصادی سودآور نیست
نصیری، از پیشکسوتان حوزه روابط عمومی در کشور خاطر نشان کرد: مسئولیت اجتماعی باید پایدار باشد تا تبدیل به برند و سود شود. اینکه شخصی جاده ای می سازد و فکر می کند که نتیجه ای برایش ندارد اینگونه نیست و برکت و سود را به چرخه اقتصاد بر می گرداند.
وی افزود: در یک سازمان برای اینکه مسئولیت اجتماعی نهادینه و جز لاینفک آن سازمان شود می بایست ۵ اقدام موثر انجام گیرد. در ابتدا تعریف مجدد ماموریت های سازمان می باشد. در سازمان ها معمولا مدیریت با نگاه اقتصادی مجموعه را اداره می کند و اعتقاد بر این است که کاهش هزینه ها باعث ایجاد سود می شود.
این فعال حوزه روابط عمومی در کشور خاطر نشان کرد: ولی با گذشت زمان و تجربه شرکت های موفق نتیجع بر این شد که دیر نبایست صرفا اقتصادی به سودآوری شرکت نگاه کند بلکه اگر در بخش های مختلف نیازهای جامعه به اجرای مسئولیت اجتماعی بپردازد قطعا نتایج مثبتی را برای سازمان به همراه دارد.
نصیری بیان داشت: تمرکز بر فعالیت های اصلی سازمان ها در اجرای مسئولیت اجتماعی به معنی اینکه هر سازمانی بر اساس فعالیت های اصلی که دارد مسئولیت اجتماعی سازمان را هم در همان حوزه انجام بدهد. مثلا بانک در بخش خدمات مالی می تواند برای دانش آموزان دفترچه حساب پس انداز باز کند.
وی اظهار کرد: مورد بعدی این است که قابلیت را به اشتراک بگذارند به این معنی که اگر در سازمان نیروهای توانمندی وجود دارند در شرایط بحران مدیریت آن مجموعه از این نیروها جهت استفاده در حل بحران پیش آمده می بایست استفاده کند. مثلا وقوع زلزله در نقطه ای از کشور یا سیل و موارد این چنینی.
این فعال حوزه روابط عمومی در کشور گفت: همینطور توجیه دولت یعنی اگر شما در کنار فعالیت های تخصصی سازمانتان به مسئولیت اجتماعی توجه داشته باشید و اقدامات مثبتی در جامعه انجام بدهید و در سازمانتان کارمندها از عملکرد مدیریت احساس رضایت داشته باشند دولت هم با بررسی عملکرد مثبت شما در مواردی که نیاز به حمایت دولت داشته باشید مانند مجوز، مالیات و غیره، دولت نیز به شما کمک خواهد کرد.
نصیری عنوان داشت: در آخر ترکیبی از ارزش های اخلاقی مانند صداقت، درستی، محصول با کیفیت، قیمت مناسب و رضایت مشتری را اگر در نظام ارزشی شرکت قرار دهیم قطع به یقین نتایج بسیار خوبی را در بخش های مختلف سازمان دریافت خواهیم کرد.
ضعیف شدید گزارش دهی در حوزه مسئولیت اجتماعی در ایران
سید رضا جمشیدی، مدیرمسئول رسانه مسئولیت اجتماعی در این نشست با برندسازی اجتماعی گفت: برندسازی اجتماعی به معنی این است که تولیدکننده با خلق ارزش برای مصرف کننده کالایی را تولید کند که مصرف کننده با استفاده از آن کالا حال خوبی به دست آورد.
وی افزود: به عنوان مثال تولیدکننده با تولید کیسه های پلاستیکی که قابل بازیافت نمی باشید به محیط زیست آسیب وارد می کند اگر این تولیدکننده بیاید و با تغییر خط تولید کیسه های قابل بازیافت تولید کند این اقدام یعنی قدم در راه اجرای مسئولیت اجتماعی گذاشته است.
جمشیدی بیان داشت: چه بسا که فعالیت های مسئولیت اجتماعی صرفا نباید به صورت کارهای خیرخواهانه و ساختن مدرسه باشد. اگر مدیر مجموعه ای پساب کارخانه اش را کاهش می دهد این یعنی آن مدیر در قبال جامعه محلی خود مسئول است و این اقدام را در تحقق مسئولیت اجتماعی خود انجام داده است.
مدیرمسئول رسانه مسئولیت اجتماعی خاطرنشان کرد: متاسفانه در ایران با وجود فرهنگ غنی در حوزه مسئولیت اجتماعی از گذشتگان دور وجود داشته مانند اشاره غیرمستقیم به مسئولیت اجتماعی در لوح کوروش کبیر و همینطور مباحث دینی ما اما اقداماتی که سازمان ها، بانک ها و بنگاه های اقتصادی در زمینه مسئولیت اجتماعی انجام داده اند بسیار کمرنگ بوده است.
وی عنوان داشت: چرا که سازمان ها در ایران گزارش دهی مناسبی در زمینه مسئولیت اجتماعی ارائه نداده اند و اکنون این موضوع یکی از مشکلات اساسی در توسعه فرهنگ سازی مسئولیت اجتماعی است.
جمشیدی اظهار کرد: در مبحث مسئولیت اجتماعی نکته ای که وجود دارد این است که فعالیت های امور خیریه بیشتر یک کار خیر فردی است و در واقع ثوابش به ارتباط با بنده خدا مربوط می شود اما زمانیکه صحبت از مسئولیت اجتماعی است منظور وجود این مبحث در بنگاه های اقتصادی و اقدامات این بنگاه ها به CSR می باشد.
مدیرمسئول رسانه مسئولیت اجتماعی افزود: بنگاه های اقتصادی زمانیکه فعالیتی در حوزه مسئولیت اجتماعی انجام می دهند باید یک گزارش اقدام مسئولیت اجتماعی منتشر کنند تا رسانه ها با دریافت گزارشات امکان ارزیابی این گزارشات را داشته باشند و امکان راستی آزمایی نیز ممکن شود و حاصل این گزارشات مشخص کند هر بنگاه چقدر موفق عمل کرده است اما متاسفانه در ایران این اتفاق نمی افتد و رسانه ها فقط بازنشر کننده از ارتباط روابط عمومی ها هستند.
عدم اهمیت به ارزش های اخلاقی موجب بی توجهی به مسئولیت پذیری می شود
جعفری، استاد دانشگاه و مدرس علوم ارتباطات نیز در این میزگرد گفت: برای اقدام در حوزه مسئولیت اجتماعی می بایست ابتدا مطالعه در حوزه های اجتماعی، فرهنگی و مردم شناسی صورت گیرد تا جامعه هدف به درستی انتخاب شود و سپس اقدام مناسب انجام گیرد.
وی افزود: روابط عمومی مولد سرمایه اجتماعی است و سرمایه اجتماعی متشکل از اعتماد و اعتمادسازی، مشارکت و مسئولیت پذیری می باشد.
این پیشکسوت روابط عمومی ایران خاطرنشان کرد: قدم اول برای اجرایی شدن مسئولیت اجتماعی در روابط عمومی این است که با تمرکز بر تئوری مسئولیت اجتماعی در روابط عمومی می توان فهمید که چگونه یک روابط عمومی می تواند مسئولیت اجتماعی را در یک سازمان نهادینه کند و سپس چه کارکردی خواهد داشت.
جعفری بیان داشت: متاسفانه در جامعه ما عدم اهمیت به بحث ارزش های اخلاقی و نبود اخلاقیات وجود دارد و می بایست افراد در کنار فعالیت های روزانه خود در هر زمینه ای به مباحث اخلاق گرایانه و مسئولیت پذیری نیز توجه ویژه ای داشته باشند.
حسن خسروی یکی دیگر از پیشکسوتان انجمن روابط عمومی ایران گفت: اصطلاح مسئولیت اجتماعی بار ارزشی و الهی دارد و باعث رشد و تعالی همه موجودات خصوصا انسان می شود به عبارت دیگر هر کس هر کجا نسبت به هر چیز یک مسئولیت فردی و اجتماعی دارد که می بایست به آن عمل کند.
وی افزود: دو کلیدواژه برای مسئولیت اجتماعی وجود دارد؛ سرمایه اجتماعی و ارزش های اخلاقی که اگر بتوانیم به صورت سازمان یافته و هنرمندانه مسئولیت اجتماعی را در کنار این دو مفهوم قرار دهیم به طور قطع نتایج خوبی در بخش های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی جامعه استخراج خواهیم کرد.
خسروی بیان داشت: مسئولیت اجتماعی ادامه و مکمل مسئولیت فردی است مسئولیتی که هر فرد در قبال خود، اندیشه های خود و همینطور در قبال اجتماع چه حقیقی چه حقوقی دارد.
این پیشکسوت انجمن روابط عمومی ایران عنوان کرد: مسئولیت اجتماعی به معنی نقش پذیری و نقش آفرینی آحاد مردم در برابر رویدادها و اتفاقات جامعه در جهت تقویت منفعت عامه و ارتقای شرایط مطلوب زیستی می باشد.
خسروی اظهار داشت: اگر سرمایه اجتماعی را به عنوان مشارکت و اعتماد و منشور اخلاقی را بعنوان ارزش های فردی و سازمانی به صورت سازمان یافته و هنرمندانه با مسئولیت اجتماعی پیوند بزنیم می توانیم از دل آنها به جایگاه روابط عمومی برسیم.
وی در خصوص وظایف روابط عمومی گفت: روابط عمومی علاوه بر وظایف سازمانی که عهده دارد می بایست بداند که چطور با توجه به سرمایه اجتماعی و ارزش های اخلاقی به ایفای مسئولیت اجتماعی بپردازد.