«رسانه مسئولیت اجتماعی»-احسان انصاری:مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتی و افشاگری های مرتبط با آن عامل ضروری است که به تداوم فعالیت شرکت ها منتهی می شود. یکی از عوامل ضروری تداوم فعالیت شرکت ها به دلیل ارتباط با جامعه و این که جامعه شرایط بقا و تداوم شرکتها را فراهم میکند مسئولیت پذیری اجتماعی و افشای مرتبط با آن است. جامعه از فعالیتها و رفتار شرکتها بهره مند می شود.در واقع رشد و توسعه مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتها دلالت بر این امر دارد که تغییر و تحولاتی در مسئولیتهای شرکت ها ایجاد شده و از هدف اولیه که فقط دستیابی به سود نقدی مورد انتظار بود فراتر رفته و به سمت اجتماع در حرکت است.
از جمله منافع مسئولیت اجتماعی شرکت ها می توان به افزایش توانایی در استخدام کارکنان تازه وارد و نگه داشتن کارکنان با تجربه اشاره نمود. شرکت ها با پیشرفت در جهت مسئولیت اجتماعی این مسئله را در می یابند که راحت تر می توانند نیروی تازه به کار گیرند و کارکنان با تجربه را برای یک دوره زمانی کافی که برای موفقیت واحد تجاری ضروری هستند حفظ کنند.
حمایت دولتی نیز از دیگر منافع مسئولیت اجتماعی به شمار می رود زیرا سازمانهای تجاری نوع دوست که در برابر مسئولیت اجتماعی خودشان تعهد بیشتری دارند، دعاوی کمتری را از طرف قانون گذاران که ممکن است ممیزین مالیاتی باشند. دریافت می کنند.
موج رسوایی ها و فروپاشی های مالی شرکتها و مؤسسات بزرگ مانند اثرون، آرتوراندرسون و ورلد کام در شروع قرن ۲۱ بیانگر شواهدی از رویه های تجاری غیر اخلاقی و غیر مسئولانه از جنبه اجتماعی است. هم چنین فرایند جهانی شدن قدرت شرکتها را افزایش داده و شرکت ها با افزایش فشار از طرف جامعه برای برخورداری از یک نگرش وسیع تر به اهداف و فعالیت هایشان در ابعاد اجتماعی و محیطی مواجه هستند.
فشار برای رفتار مسئولانه تر واحدهای تجاری به یک معمای جدید برای تصمیم سازی شرکتها در مقایسه با روش متداول با رویکرد صرفه اقتصادی در راستای حداکثر سازی سود و ارزش آفرینی تبدیل شده است. امروزه تأثیر شرکت ها بر جامعه یک دغدغه جهانی تلقی گردیده و انتظارات ذی نفعان از نقش واحدهای تجاری در جامعه در حال افزایش است.
رهنمودها اصول و قوانین و مقررات برای رفتار شرکت ها در جامعه نیز به دنبال افزایش تقاضا برای شفافیت و پاسخ گویی هم درباره عملیات شرکت و هم اثرات این عملیات بر جامعه در حال توسعه است و شرکتها به طور اختیاری یا الزامی گزارش های خود را در خصوص عملکردشان در ابعاد اجتماعی اخلاقی و محیطی تحت عناوین مختلفی منتشر می کنند و روند این مقوله گزارشگری روز به روز در حال افزایش است.
در پژوهشی به مطالعه افشای مسئولیت اجتماعی و ارزش بازار با تاکید بر شرکتهای خانوادگی و غیر خانوادگی پرداختند. نتایج حاصل از پژوهش نشان میدهد که شرکتهای خانوادگی کمتر از شرکتهای غیر خانوادگی اقدام به افشای مسئولیت اجتماعی میکنند. هم چنین ارزش شرکتها بر مبنای معیارهای مالی مانند کیو توبین ارتباط مثبتی با افشای مؤلفه های مسئولیت اجتماعی دارد.
نتیجه این پژوهش حاکی از آن است که روند رو به رشد شرکتها در خصوص افشای اطلاعات مسئولیت اجتماعی شرکت ها لزوماً منجر به افزایش کیفیت سود نمی شود و یک ارتباط منفی بین میزان افشای مسئولیت اجتماعی شرکت و کیفیت سود وجود دارد. هم چنین نتایج پژوهش نشان داد که بین مسئولیت اجتماعی شرکت با درجه محافظه کاری شرکت و کیفیت اقلام تعهدی رابطه منفی و با مدیریت سود رابطه مثبت وجود دارد.
در پژوهشی دیگر ارتباط بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و عدم تقارن اطلاعاتی بین استفاده کنندگان برون سازمانی و درون سازمانی مورد بررسی قرار گرفت. یافته های حاصل از پژوهش بیانگر این است که بین مسئولیت اجتماعی شرکتها و عدم تقارن اطلاعاتی ارتباطی معکوس و معنی دار وجود دارد. از سوی دیگر مسئولیت پذیری اجتماعی با ارزش شرکت در شرکتهایی که میزان آگاهی مشتریان بیشتر باشد ارتباط و معنی دار و در شرکتهایی که میزان آگاهی مشتریان کم تر است ارتباط معکوس و معنی دار وجود دارد.
واقعیت این است که بین بعد اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکت و پایداری سود ارتباط معنی داری وجود دارد. بدین معنی که افزایش و ثبات در سودآوری می تواند با ایفای جنبه اقتصادی مسئولیت اجتماعی شرکت تسهیل شود.
نکته مهم اینکه بر خلاف مبانی نظری در ایران وجود مکانیزم های حاکمیت شرکتی افشای مسئولیت اجتماعی را بالاتر نبرده است. گرچه حضور سهامداران عمده که معمولاً دارای بینش حرفه ای و بلند مدت تری نسبت به سهامداران خرد هستند سطح افشا را بهبود داده است و با آن رابطه داشته است.
در واقع افشای اطلاعات در مورد نحوه ایفای مسئولیت اجتماعی توسط شرکت های ایرانی هنوز نمی تواند ارزش شرکت را خصوصاً در کوتاه مدت افزایش دهد و بازار نسبت به این اطلاعات واکنش مثبت نشان نمی دهد.
با عنایت به ارزش و جایگاه مسئولیت اجتماعی شرکت ها می بایست راهکارهای ضمانت اجرایی انتشار گزارش های مرتبط با اجرای صحیح قوانین افشای مسئولیت اجتماعی شرکتها که مستلزم انتشار گزارش سالیانه مجزا در این رابطه است صورت گیرد. هم چنین وجود رویه های یکسان برای افشای مسئولیت اجتماعی اهمیت دارد. بنابراین چگونگی ایجاد ثبات رویه برای افشای مسئولیت اجتماعی ضروری به نظر می رسد.
