تعریف گزارش پایداری

رسانه مسئولیت اجتماعی: در دنیای امروز، اغلب شرکت‌های مطرح جهانی گزارش سالانه‌ای از فعالیت‌های خود و تاثیر آن بر محیط پیرامون منتشر می‌کنند. به گزارش رسانه مسئولیت اجتماعی؛ از آن‌جایی که سازمان‌ها در سراسر جهان به طور فزاینده‌ای از گزارش‌دهی پایداری استقبال می‌کنند، استاندارد‌ها و چارچوبی‌هایی پدید آمده‌اند که سازمان‌ها می‌توانند برای اندازه گیری و […]

رسانه مسئولیت اجتماعی: در دنیای امروز، اغلب شرکت‌های مطرح جهانی گزارش سالانه‌ای از فعالیت‌های خود و تاثیر آن بر محیط پیرامون منتشر می‌کنند.

به گزارش رسانه مسئولیت اجتماعی؛ از آن‌جایی که سازمان‌ها در سراسر جهان به طور فزاینده‌ای از گزارش‌دهی پایداری استقبال می‌کنند، استاندارد‌ها و چارچوبی‌هایی پدید آمده‌اند که سازمان‌ها می‌توانند برای اندازه گیری و بیان دستاورد‌های خود از آن استفاده کنند.

تعریف ۵ استاندارد و چارچوب گزارش نویسی پایداری

در قرن‌های گذشته در هر کسب و کاری کسب سود و منفعت مالی هدف اصلی و نهایی محسوب می‌شد، اما امروزه در دنیای کسب و کار همه چیز تغییر کرده‌ است؛ از یک سو اغلب سازمان‌ها علاوه بر کسب سود توجه خود را به تاثیرات پایداری که بر محیط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی می‌گذارند معطوف کرده‌ اند و از سوی دیگر بسیاری از افراد جامعه نیز به عنوان یک مطالبه عمومی از همه سازمان‌ها انتظار چنین توجهی را دارند.

یکی از راه‌های بیان و اندازه‌ گیری فعالیت‌ها و تاثیرات یک سازمان در عرصه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و زیست‌ محیطی گزارش پایداری است.

در دنیای امروز، اغلب شرکت‌های مطرح جهانی گزارش سالانه‌ای از فعالیت‌های خود و تاثیر آن بر محیط پیرامون منتشر می‌کنند. از آن‌جایی که سازمان‌ها در سراسر جهان به طور فزاینده‌ای از گزارش‌دهی پایداری استقبال می‌کنند، استاندارد‌ها و چارچوبی‌هایی پدید آمده‌اند که سازمان‌ها می‌توانند برای اندازه گیری و بیان دستاورد‌های خود از آن استفاده کنند که مهمترین آنان عبارت‌اند از:

1. استاندارد های سازمان جهانی گزارش دهی Global reporting initiative به اختصار GRI
2. استانداردها و اصول راهنمای سازمان بین المللی استانداردسازیInternational organization for standardization به اختصار Iso
3. چارچوب اصول مسئولانه سرمایه گذاری Principles for responsible investments به اختصارPRI
4. چارچوب پیمان جهانی سازمان ملل United nations global compact
5. استاندارد پاسخگویی (حسابداری) پایداری Sustainability accounting standards board به اختصار SASB

در ادامه بیشتر از این استاندارد‌ها خواهیم دانست.

گزارش پایداری چیست؟

کمبود منابع چالش اصلی جهان در قرن حاضر است و این چالش توجه همگان را به سوی مفهوم پایداری و تاثیرات آن و به طور کلی مفهوم توسعه پایدار جلب کرده است. مفهوم پایداری و توسعه پایدار طبق نظر سازمان ملل، پیشرفتی است که علاوه بر پاسخگویی به نیاز کنونی جهان، باعث کاهش منابع آیندگان و محدودیت دسترسی آنان به این منابع نشود.

سازمان‌ها به عنوان یکی از ارکان اصلی جامعه از تاثیر گذاران مهم رونــد توســعه پایدار هستند و بدون همکاری آنان هیچ اقدامی در مسیر پایداری به سرانجام نخواهد رسید؛ از همین رو اندازه گیری و انتشار تاثیراتی که این سازمان‌ها بر محیط پیرامون خود می‌گذارند بسیار اهمیت دارد. حال که اهمیت انتشار عملکرد و تاثیر سازمان‌ها بر محیط پیرامون مشخص شد، می‌توان به سراغ تعریف مفهوم گزارش پایداری رفت.

بیان عملکرد و تاثیرات یک سازمان پیرامون سه ضلع اصلی مثلث توسعه پایدار یعنی جامعه، اقتصاد و محیط زیست است؛ و ارتباط مستقیمی با مفهوم مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های تجاری (CSR) دارد.

گزارش پایداری یا ( Sustainability Report)، بیان عملکرد و تاثیرات یک سازمان پیرامون سه ضلع اصلی مثلث توسعه پایدار یعنی جامعه، اقتصاد و محیط زیست است؛ و ارتباط مستقیمی با مفهوم مسئولیت اجتماعی بنگاه‌های تجاری (CSR) دارد. در واقع CSR مسئولیتی است که یک سازمان بر عهده می‌گیرد تا علاوه بر تلاش برای رسیدن به اهداف مختص خود، نسبت به تاثیرات و پیامدهای فعالیت‌هایش در قبال ذی‌نفعان آگاهی داشته و سعی در بهبود این تاثیرات و پیامدها داشته باشد. گزارش‌های پایداری بسیار فراتر از چیزی است که به صورت ملموس از دستاورد‌های یک سازمان قابل مشاهده است. عنوان‌هایی مانند: گزارش مسئولیت اجتماعی، گزارش نتایج غیر مالی نیز با گزارش پایداری مترادف‌اند.

اهداف گزارش پایداری

امروزه بسیاری از سازمان‌ها اغلب به صورت سالیانه چنین گزارشی را منتشر می‌کنند. سازمان‌ها و کسب و کار‌هایی در حوزه‌ها و اندازه‌های مختلف و موقعیت‌های جغرافیایی متفاوت و یا حتی سازمان‌های دولتی، غیر انتفاعی و مردم نهاد نیز می‌توانند چنین گزارشی را تدوین و منتشر کنند.

در دهه‌های اخیر روز به روز بر تعداد سازمان‌هایی که به دلایل مختلف تصمیم دارند تا در فرآیند توسعه پایدار جهانی مشارکت داشته باشند، افزوده می‌شود.این سازمان‌ها از طریق گزارش پایداری،عملکرد و تأثیرات خود را (خواه این اثرات مثبت باشند، خواه منفی) بر روی طیف گسترده ای از موضوعات پایداری، شامل شاخصه‌های زیست محیطی، اجتماعی و حاکمیتی، اندازه گیری و به اشتراک می‌گذارند. این کار آنان را قادر می‌سازد تا در مورد ریسک‌ها‌، فرصت‌ها و چالش‌هایی که با آن مواجه هستند شفافیت بیشتری داشته باشند و به ذینفعان بینش بیشتری نسبت به عملکرد خود دهند.

گزارش پایداری نمایش‌گر و خط کش بزرگی برای ارزش‌ها و اهداف کلیدی سازمان است

دانستن این نکته بسیار اهمیت دارد که هدف گزارش‏‌ پایداری در واقع تنها یک گزارش دهی معمولی واطلاع رسانی نیست، بلکه چارچوبی برای اندازه گیری و مقایسه در اختیار ذینفعان داخلی و خارجی سازمان قرار می‌دهد؛ همچنین این گزارش می‌تواند نمایان‌گر ارزش‌های کلیدی و مدل حکمرانی سازمان باشد و یا با جمع آوری هدفمند اطلاعات مرتبط با سازمان، تصمیم گیری و مدیریت ریسک را برای ذی نفعان داخلی تسهیل کند.

مهم‌تر از همه این‎‌ها، هدف اصلی گزارش پایداری ابزار کارآمدی است که که‌ سـودآور‌ی ‌بـلندمدت را با اخلاق، عدالت و رفاه اجتماعی و توجه به محیط زیست ترکیب می‌کند و سازمان را به سوی یک اقتصاد جهانی پایدار رهنمون می‌سازد.

مزایای گزارش پایداری

در ادامه به اختصار به مهمترین مزایای گزارش پایداری خواهیم پرداخت.

گزارش پایداری شناسایی ریسک‌ها و درک بهتر فرصت‌ها و چالش‌ها را برای سازمان‌ تسهیل می‌کند.
یکی از مزایای گزارش‌دهی پایداری این است که کمک می‌کند تا یک دید کلی و مقایسه‌ای نسبت به سازمان وجود داشته باشد. اگر یک سازمان از داده‌ها و تحلیل‌های واقعی نسبت به شرایط خود بهره‌مند باشد، آیا برنامه ریزی برای آینده آسان‌تر نخواهد شد؟

گزارش پایداری استراتژی و اهداف یک سازمان را روشن می‌سازد.
یک سازمان می‌تواند در قالب گزارش پایداری استراتژی‌ها و اهداف بلند مدت خود را مستند کرده و به طور دقیق برای آن برنامه ریزی کند؛ همچنین شفاف کردن این اطلاعات فرصت بازنگری و بهبود را برای سازمان‌ها فراهم می‌کند.

گزارش پایداری انگیزه و وفاداری کارکنان را افزایش خواهد داد.
نیروی کار امروزی کارفرمایان خود را با استانداردهای بسیار بالاتری نسبت به دهه‌های گذشته بررسی می‌کند و فرهنگ حاکم بر یک سازمان از اهمیت بالایی برای منابع انسانی برخوردار است. خبرگزاری رویترز طی یک نظرسنجی دریافت که تغییرات آب و هوایی، حقوق بشر و برابری اجتماعی موضوعاتی هستند که برای کارکنان، به ویژه نسل هزاره و نسل بعد از آن (نسل Y و Z)، اهمیت فزاینده‌ای دارد. گزارش پایداری با نشان دادن دستاورد‌های سازمان در حوزه منابع انسانی اعتماد و وفاداری بیشتری را در کارکنان ایجاد می‌کند.

گزارش پایداری به بهبود شهرت برند و در نتیجه استقبال مشتریان کمک شایانی می‌کند.
بر کسی پوشیده نیست که در بازار دنیای امروز مشتریان نیز به دنبال سازمان‌هایی هستند که در قبال جامعه مسئول باشند؛ پس می‌توان با تدوین و انتشار گزارش پایداری اطمینان حاصل کرد که آن چه را که سازمان طرفدار آن است به گوش مصرف‌کنندگان نیز خواهد رسید.

چالش‌های گزارش‌ دهی پایداری

تدوین گزارش پایداری هرچند که برای یک سازمان بسیار اهمیت دارد اما مسیری است که چالش‌های بسیاری را پیش روی سازمان قرار می‌دهد. در ادامه با بعضی از چالش‌های گزارش پایداری خواهیم پرداخت.

ذی‌نفعان داخلی سازمان با اهمیت گزارش پایداری آشنا نیستند.
بسیاری از سازمان‌ها در دنیا با این چالش مواجه‌اند که همه ذی‌نفعان آنان به ویژه ذی‌نفعان داخلی(نظیر کارکنان وسهام‌داران) به یک اندازه از اهمیت گزارش پایداری آگاهی ندارند و ممکن است در این مسیر همکاری لازم را نداشته باشند. این چالش با ایجاد یک ارتباط کلیدی درون سازمانی و نشان دادن مزایایی است که گزارش پایداری برای سازمان و یا حتی افراد به ارمغان می‌آورد، تا حد چشمگیری حل خواهد شد.

داده‌های نادرست در گزارش پایداری مشکل ساز خواهند بود.
داده‌‌های نادرست در گزارش پایداری علاوه بر آن که می‌تواند منجر به روابط عمومی بد، تخریب شهرت برند و از دست دادن اعتماد مصرف‌کننده شود، خطرات بیشتری هم برای سازمان به ارمغان می‌آورد؛ که یکی از مهمترین آنان خطا در تصمیم گیری و شناسایی ریسک‌های مرتبط با فعالیت سازمان است.

جمع آوری داده‌های گزارش پایداری زمان‌بر است.
در تدوین این گزارش داده‌های زیادی برای جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل وجود دارد. کمک گرفتن از مشاوران این حوزه و همین‌طور استفاده از چارچوب‌ها و ابزارهای متنوع موجود به حل این چالش کمک شایانی می‌کند.

درک گزارش‌ پایداری برای همه ذی‌نفعان آسان نیست.
حتی زمانی که گزارش پایداری بر اساس استانداردهای گزارش‌گری تدوین شود، باز هم بسیاری از ذی نفعان آن را درک نخواهند کرد. راهکار اصلی آن است که سازمان گزارش پایداری را متناسب با هر گروه از ذی‌نفعان در قالب‌های مختلف و همچنین از کانال‌های ارتباطی متنوعی در اختیار آنان قرار دهد.