«رسانه مسئولیت اجتماعی»-احسان انصاری:پرونده پتروشیمی میانکاله همچنان باز است و علی رغم هشدارهای فعالان محیط زیست و فشار افکار عمومی در روزهای اخیر اتفاقات جدیدی در این منطقه رخ داده که با سروصدای زیادی همراه شده است.
براساس اخبار منتشر شده از منابع محلی در محدوده پروژه پتروشیمی میانکاله که مدتی مسکوت بود فنس کشی های جدیدی صورت گرفته و شبانه بتن ریزی شده است. این در حالی است که براساس اعلام عباس ترکی معاون پیشگیری از وقوع جرم دادستانی سرمایه‌گذار پتروشیمی میانکاله ابر بدهکار بانکی است.
معاون پیشگیری از وقوع جرم دادستانی در این زمینه گفت: سرمایه گذار این پتروشیمی ۵۸ میلیون یورو از بانک توسعه صادرات وام گرفته و این مبلغ را برنگردانده است و از جمله ابر بدهکاران بانکی است. ما برای حفاظت از محیط زیست دستور قضائی صادر کردیم و جلوی اجرای این طرح را گرفتیم و درخواست کردیم مصوبه هیأت وزیران لغو شود. به لحاظ اجرایی و طی فرآیندهای قانونی مصوبه هیأت وزیران و واگذاری زمین تالاب میانکاله غیر قانونی بوده است.
این در حالی است که از نظر رئیس سازمان محیط زیست پروژه ای به نام پتروشیمی میانکاله وجود ندارد.
علی سلاجقه در حاشیه آخرین نشست هیات دولت و در جمع خبرنگاران، بیان کرد: اصلا پروژه ای به نام میانکاله دیگر وجود ندارد چراکه هیچ گونه مجوزی برای آن داده نشده است، اصل کار ما مبتنی بر نقشه آمایش استان است، در آنجا از لحاظ علمی، اقتصادی و اجتماعی چنین پروژه ای قابل اجرا نیست.
وی در ادامه اظهار کرد: هیچ اتفاق خاصی رخ نداده است. تخلف انجام می شود. ما از دستگاه های قضایی استان، هم دادستانی و هم مجموعه قضایی استان می خواهیم که این کار از بعد قضایی دنبال شود.
رئیس سازمان حفظات از محیط زیست در پاسخ به این پرسش که مگر پروژه به نتیجه نرسیده بود؟ بیان کرد: نمی خواهم نبش قبر کنم، این پروژه از نظر ما تمام شده است.
سرمایه دار پروژه میانکاله کیست؟
سرمایه‌گذار پروژه پتروشیمی میانکاله کارخانه شرکت البرز ایرانیان است که سهامدار اصلی آن عبدالله عبدی است. براساس اخبار منتشر شده شرکت سهامدار اصلی شرکت پتروشیمی میانکاله هستند. شرکت سیمان نائین که با بررسی بیشتر اسم عبدالله عبدی در ریاست هیئت مدیره آن با ۲ کد ملی مختلف به چشم می‌خورد. سهامدار دیگر پتروشیمی نیز شرکت تولیدی ساریه شمال است که سهامدار اصلی آن عبدی است. شرکت سوم مرغ امین مازندران که این شرکت هم وابسته به عبدی است و چندین سال همسر او گیتا شوکتی به عنوان عضو هیئت مدیره در این شرکت حضور فعال داشته است.
طبق گزارش رسانه‌ها عبدی به واسطه ایجاد این شرکت‌ها اقدام به دریافت تسهیلات کلان از بانک‌ها کرده است و به تازگی نام شرکت او یعنی البرز ایرانیان در لیست ابربدهکاران بانکی منتشر شده است. از سوی دیگر گفته می‌شود که هزینه تاسیس پتروشیمی میانکله ۲ برابر مجموع بودجه سازمان محیط زیست (۲۱۵۷ میلیارد تومان)، سازمان بهزیستی (۱۷۰۰۰ میلیارد تومان) و وزارت راه و شهرسازی (۲۰۶۰۰ میلیارد تومان) است. حال سوال اینجاست که این شخص چگونه از یک سو ابربدهکار بانکی است و از سوی دیگر در پی تاسیس پتروشیمی در میانکاله؟
سود اقتصادی دلیل اصرار بر تأسیس پتروشیمی میانکاله است
در این زمینه سعید کریمی مدیرکل دفتر ارزیابی زیست‌محیطی سازمان حفاظت گفت: سرمایه گذار این پروژه فنس کشی انجام داده و بر اساس اخبار جدید شبانه در حال بتن ریزی در منطقه است. ولی از دید ما این اقدام خلاف قانون و بدون تأیید محیط زیست است. در بررسی قرار گرفته مشخص شد که شروع عملیات فیزیکی در همان محل قبلی در حال انجام است.
وی در پاسخ به این سوال که اعلام شده پروژه پتروشیمی میانکاله در محلی دیگر در حال ساخت است گفت: گفته شده که این پروژه در گهرباران در ۲۰ کیلومتری این سایت در حال اجراست در حالی که هیچ اقدام عملیاتی و اجرایی در آنجا انجام نشده و عملیات جدید در همان محلی که سال گذشته مورد بررسی قرار گرفته و با آن مخالفت شده، انجام شده است. این سرمایه گذار سال گذشته نتوانست به اهداف خود برسد و هم اکنون اگر دوباره شروع به ساخت و ساز کرده باشد با آنها برخورد می‌شود.
مدیرکل دفتر ارزیابی زیست محیطی سازمان حفاظت محیط زیست افزود: به این سرمایه گذار اعلام شده که حق هیچ گونه عملیات اجرایی ندارد و امروز هم با دادستان کشور نامه نگاری لازم انجام شده تا جلوی این پروژه گرفته شود. پیگیری حقوقی لازم انجام شده تا جلوی این پروژه گرفته شود. دلیل حساسیت این موضوع این است که توان اکولوژیکی منطقه در حد توسعه پتروشیمی در تالاب میانکاله نیست ولی به دلیل منفعت اقتصادی این پروژه به دنبال ایجاد این پتروشیمی هستند.
دفاع نماینده بهشهر از ادامه پروژه غیرقانونی میانکاله
غلامرضا شریعتی اندراتی، نماینده بهشهر در مجلس شورای اسلامی درباره بررسی تاسیس پتروشیمی در تالاب میانکاله گفته: پتروشیمی مازندران به عنوان پتروشیمی میانکاله مطرح شده که کاملا اشتباه است و این پروژه پتروشیمی مازندران است که در محدوده اراضی محمودآباد شهرستان بهشهر است. این پتروشیمی مصوبه هیات وزیران را هم دارد.
او ادامه داده: وقتی مصوبه‌ای به تصویب می‌رسد، برای همه دستگاه‌های اجرایی لازم الاجراست. وزارت نفت و وزارت نیرو مجوزهای لازم را برای این پروژه صادر کرده‌اند. سازمان بازرسی کل کشور شش ماه روی این پروژه کار و اعلام کرده است این پروژه ایرادی ندارد. این نماینده مجلس یازدهم ادامه داده که محیط زیست سال ۹۹ با اجرای این پروژه موافقت کرده است و معاونان این مجموعه این موضوع را تایید کرده‌اند.
وی ادامه داد: من این مجوز را دیده‌ام، شماره خورده و معاونان محیط زیست آن را امضا کرده‌اند. مجوز نهایی صادر شده است ولی این مجوز را محیط زیست به ما نمی‌دهد. در مورخه ۱۸ دی‌ماه سال ۱۴۰۰ صورتجلسه‌ای نوشته شده و محیط زیست قید کرده است که تخصیص زمین، آب و خوراک برای این پروژه بلامانع است و مجوز اولیه صادر می‌شود ولی در ادامه مجوز نهایی را صادر نکردند.
افزایش تهدیدها علیه زیست‌بوم میانکاله
نکته مهم دیگری که در این زمینه وجود دارد این است که در طول دهه‌ها، زیست‌بوم میانکاله به دلیل شکارهای بی‌رویه غیرمجاز، آتش‌سوزی‌های مکرر، سموم کشاورزی و فعالیت‌های نامناسب گردشگری مورد تهدید قرار گرفته است.
به طور مثال در دو سال گذشته لاشه ده‌ها هزار پرنده در این منطقه پیدا شد و آمار رسمی می‌گوید که سالانه ۴۰ هزار پرنده در این تالاب می‌میرند. این اتفاق در اواخر دهه هشتاد نیز رخ داد و در آن مقطع فرضیه‌هایی همچون بیماری آنفولانزا و نیوکاسل مطرح شد اما در نهایت به شکلی مبهم علت این مرگ‌ها مسمومیت اعلام شد. تا جایی که برخی مدیران دامپزشکی استان مازندران مرگ دسته جمعی پرندگان را مشکوک دانستند.
با تکرار این اتفاق در دو سال گذشته نیز نهاد مرتبط استانی وارد عمل شدند و بررسی‌ها برای مشخص شدن علل مرگ هشت هزار پرنده تاکنون ادامه دارد. در این بین برخی گمانه زنی‌ها از ورود فاضلاب خانگی یا صنعتی به آب و آلوده شدن آن و در نتیجه مسمویت پرندگان حکایت دارد. اما این مرگ‌های نابهنگام تنها تهدید میانکاله در این سال‌ها نبوده است.
