عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی در گفتگو با«رسانه مسئولیت اجتماعی» گفت: ارائه گزارش درباره مسئولیت اجتماعی برای بنگاه‌های اقتصادی جدی نیست.
.
-
مهم ترین رویکرد برای تقویت مفهوم مسئولیت اجتماعی در محیط کسب‌وکار
به گزارش رسانه مسئولیت اجتماعی، ارائه گزارش درزمینهٔ مسئولیت اجتماعی یکی از رویکردهای مهم برای تقویت مفهوم مسئولیت اجتماعی در محیط کسب‌وکار است. مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در ایران در سال‌های اخیر توسط صاحبان صنایع و بخش خصوصی، سازمان‌های غیردولتی و روشنفکران و دانشگاهیان مطرح گردیده است. برگزاری اولین اجلاس مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها توسط برخی تشکل‌های صنعتی چون اتاق بازرگانی، کنفدراسیون صنعت، برخی از شرکت‌های خصوصی و نیز سازمان‌های غیردولتی، نقطه آغازی درزمینهٔ مطرح کردن مفهوم و ادبیات این موضوع در ایران بود. از طرف دیگر شدت یافتن فضای رقابتی برای برخی صاحبان صنایع باعث شد که بسیاری از شرکت‌های برتر ایرانی به این مفهوم در فرآیندهای مدیریتی خود توجه کنند.
-
گواهینامههای تعالی سازمانی
با مطرح‌شدن و به اعتقاد برخی کارشناسان مد شدن گواهینامههای کیفیت زیست‌محیطی و نیز گواهینامههای تعالی سازمانی، این مفهوم در فرآیندهای مدیریتی شرکت‌ها جای گرفت. دریافت این گواهینامه‌ها علاوه بر اینکه شرکت‌ها را به سمت بهره‌وری بیشتر سوق می‌داد، برای شرکت‌ها مزیت رقابتی نیز ایجاد کرده است.بااین‌وجود مشارکت در پروژه‌هایی با محوریت مسئولیت اجتماعی برای برخی شرکت‌ها بیشتر از آنکه یک استراتژی بلندمدت باشد، یک امر ناقص و موقتی است. آن‌ها هیچ‌وقت به شیوه‌ای منسجم و ارادی اقداماتی را به عهده نمی‌گیرند و در این امور پیش‌دستی نمی‌کنند.
علاوه بر این‌ها، تعهد اجتماعی این شرکت‌ها بسیار کم، تدریجی و غالباً ناشی از انگیزه‌هایی موقتی است. عمده شرکت‌های برتر ایرانی در این دسته جای می‌گیرند.«رسانه مسئولیت اجتماعی» برای بررسی این موضوع با مهندس مهدی پور قاضی عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی و مؤسس خانه صنعت و معدن گفت‌وگو کرده که در ادامه می‌خوانید.
*گزارش شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی درزمینهٔ مسئولیت اجتماعی چه نقشی درزمینهٔ تقویت مفهوم مسئولیت اجتماعی دارد؟
در کشورهای توسعه‌یافته اغلب کشورهای بزرگ به‌صورت سالانه یا دوره‌ای از رویکردی که در قبال مسئولیت اجتماعی در پیش‌گرفته‌اند به افکار عمومی گزارش ارائه می‌دهند.در این گزارش‌ها شرکت‌ها اقداماتی که درزمینهٔ مسئولیت‌اجتماعی انجام داده‌اند را بیان می‌کنند و همچنین عنوان می‌کنند که قرار است در آینده چه اقداماتی در این زمینه انجام بدهند.اگر به وب‌سایت‌های شرکت‌های بزرگ جهان مراجعه کنید اقداماتی که درزمینهٔ مسئولیت اجتماعی انجام داده‌اند را منتشر کرده‌اند.
بااین‌وجود این گزارش‌ها بخشی از گزارشی که در پایان سال به سهامداران داده می‌شود قرار ندارد و گزارش‌های مجزایی را دربرمی گیرد. شرکت‌های بزرگ و معتبر جهانی مسئولیت‌در برابر اجتماع و محیط اجتماعی را جزئی از استراتژی شرکتی خود می‌دانند. این مفهوم، موضوعی است که هم‌اکنون در کشورهای توسعه‌یافته و کشورهایی با اقتصاد باز به‌شدت از سوی حکومت‌ها، شرکت‌ها، جامعه مدنی، سازمان‌های بین‌المللی و مراکز علمی دنیا دنبال می‌گردد.
مسئولیت‌اجتماعی شرکت‌ها اتفاقی است که بر اساس آن شرکت‌ها به‌طور داوطلبانه تصمیم به مشارکت در ساختن یک جامعه بهتر و محیط پاکیزه‌تر می‌گیرند. مفهومی که با توجه به آن شرکت‌ها، نگرانی‌های اجتماعی و زیست‌محیطی را در فعالیت‌های عملیاتی کسب‌وکار در تعامل با گروه‌های ذینفع خود در نظر می‌گیرد.
*وضعیت ارائه گزارش درباره مسئولیت‌اجتماعی در ایران به چه صورت است؟آیا روند رضایت بخشی در این زمینه وجود دارد؟
در ایران نیز برخی از شرکت‌های درباره اقداماتی که درزمینهٔ مسئولیت اجتماعی انجام داده‌اند به افکار عمومی گزارش ارائه می‌کنند.بااین‌وجود زیاد در بین شرکت‌ها و بنگاه‌های اقتصادی رایج نیست و به همین دلیل هنوز برای شرکت‌ها جدی نشده است. باگذشت بیش از ۶۰ سال از ورود مفهوم مسئولیت‌اجتماعی شرکت‌ها به ادبیات مدیریت شرکت‌ها و کسب‌وکارها ، هنوز این مفهوم در فضای کسب‌وکار ایران جایگاه شایسته‌ای پیدا نکرده است. طرح و توسعه این مفهوم در شرایط بحران فعلی اقتصاد ایران می‌تواند راهگشای بسیاری از مشکلات اقتصادی و اجتماعی جامعه خصوصاً حوزه اشتغال و بهره‌وری نیروی کار گردد. مسئولیت‌اجتماعی شرکت‌ها تعهد و تکلیف مدیریت به انجام کارهایی که حافظ و ارتقاء دهنده رفاه جامعه و علایق سازمان باشد را در برمی‌گیرد. ازآنجایی‌که سازمان‌ها تأثیر عمده‌ای بر سیستم اجتماعی دارند، فعالیت آن‌ها باید به‌گونه‌ای باشد که در آن زیانی به جامعه و ذی‌نفعان نرساند، بنابراین مسئولیت‌اجتماعی با مفاهیمی همچون تعهد اجتماعی و پاسخگویی اجتماعی در ارتباط است. شرکت باید در اتخاذ تصمیمات و انجام فعالیت‌ها و اجرای عملیات خود، منافع همه ذی‌نفعان را در نظر بگیرد. ذی‌نفعان شرکت همه‌کسانی هستند که نتایج و پیامدهای تصمیمات و اعمال شرکت‌ها بر آن‌ها اثر می‌گذارد. این ذی‌نفعان در موفقیت یک شرکت به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم نقش دارند.
مهم‌ترین ذی‌نفعان شرکت، مصرف‌کنندگان، کارکنان، مالکان یا سهامداران و جامعه هستند. در ایران به‌طور سنتی مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در قالب مفاهیمی چون وقف، وام‌های قرض‌الحسنه و... نمود یافته است.
*برای اینکه ارائه گزارش درزمینهٔ مسئولیت‌اجتماعی برای شرکت‌هاو بنگاه‌های اقتصادی در ایران جدی‌تر شودچه راهکارهایی ارائه می‌کنید؟
مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها یعنی چگونه از طریق کسب‌وکار مسئولانه ایجاد ثروت کنیم. بنابراین مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها رفتارهای تجاری شرکت حوزه کارکنان، مشتریان، پیمانکاران، محیط‌زیست و جامعه را در برمی‌گیرد. بنابراین یک رابطه «برد-برد» و خلق ارزش مشترک هم برای جامعه و هم برای بنگاه، زیربنای مفهومی موضوع مسئولیت شرکتی است. در سال‌های گذشته ابزارهایی مثل استانداردها، دستورالعمل‌ها، معاهده‌ها، برچسب‌ها و نرم‌افزارهایی آفریده‌شده که بتواند چارچوبی را به وجود بیاورد که شرکت‌ها در آن مسئولانه‌تر رفتار کنند، بنابراین موفقیت کسب‌وکار با پیشرفت جامعه متصل است و رابطه مستقیمی میان این دو است. شرکت‌ها موفقیت و تداوم حیات خود را درگرو مسئولیت در برابر محیط اجتماعی می‌بینند، در این صورت با رویکردی آینده‌نگر مسئولیت‌اجتماعی نه‌تنها سیاستی هزینه‌بر تلقی نخواهد شد، بلکه نوعی سرمایه‌گذاری انسانی و اجتماعی تلقی می‌شود. در اینجا است که کارآیی اقتصادی، تنها مسئولیت شرکت تلقی نمی‌شود. همان‌گونه که شرکت‌ها با عملکرد و تولید جامعه را تحت تأثیر قرار می‌دهند، جامعه نیز شرکت‌ها را ملزم به احساس مسئولیت در برابر عملکرد خود می‌کند که علاوه بر تولید و خدمات مطلوب، ملاحظات اجتماعی نیز رعایت شود. جامعه انتظار دارد که شرکت‌ها در نحوه برنامه‌ریزی‌ها و اجرای عملکردشان بتوانند یک رابطه دوطرفه برقرار سازند و آن را مدیریت کنند.
انتهای پیام///
