احمد لاهیجان زاده معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست از نقش عمده عامل انسانی در آلودگی محیط زیست دریایی خبر داد.
به گزارش رسانه مسئولیت اجتماعی، احمد لاهیجان زاده در پیام ویدیویی به دومین همایش مجازی بین المللی اقیانوس شناسی غرب آسیا با اشاره به اینکه اکوسیستم های دریایی از طریق خدمات اکولوژیک منافع بسیاری برای جامعه بشری فراهم می کنند، اظهارکرد: طبق گفته مدیر اجرایی برنامه محیط زیست سازمان ملل متحد زباله های دریایی چالشی بدون مرز است و مطمئناً تمامی زباله های پلاستیکی ناشی از فعالیت های انسانی است که براساس اطلاعات برنامه محیط زیست سازمان ملل هرساله ۳۰۰ میلیون تن زباله پلاستیکی تولید می شود که از این مقدار ۸ میلیون تن وارد اقیانوس ها می شود.
لاهیجان زاده ادامه داد: در سال ۲۰۱۵ خسارت تخمین زده شده ناشی از زباله های دریایی به صنایع ماهیگیری و آبزی پروری، حمل ونقل دریایی، کشتی سازی و گردشگری دریایی در کشورهای عضو همکاری اقتصادی آسیا و اقیانوسیه ۲/۱۱ میلیارد دلار بوده است و در سال های اخیر پلاستیک های موجود در اقیانوس های آرام، اطلس و هند به صورت پنج جزیره بزرگ زباله ای تجمع پیدا کرده اند.
وی افزود: ۸۰ درصد پلاستیک های موجود از طریق خشکی وارد اقیانوس ها می شود، ۱۵ درصد آن ها درسطح دریا شناور هستند و ۱۵ درصد پسماندها در زیر آب دریا با جریان های دریایی حرکت می کنند و ۷۰ درصد آن ها نیز در دریا مدفون می شوند بنابراین ما فقط می توانیم مقدار کمی از این زباله ها را ببینیم و این واقعه فاجعه است.
معاون محیط زیست دریایی وتالاب های سازمان حفاظت محیط زیست در بخشی از سخنان خود به اقدامات جهانی علیه زباله های دریایی اشاره کرد وگفت: با توجه به سرمایه گذاری حدود ۱۸۰ میلیارد دلاری که در صنعت جهانی تولید پلاستیک در دهه گذشته انجام شده است و با افزایش مصرف محصولات پلاستیکی یکبار مصرف به دلیل همه گیری ویروس کرونا می بایست سخت تر و دقیق تر کارکنیم و منطقه ما ازاین امر مستثنی نیست.
لاهیجان زاده ادامه داد: دولت جمهوری اسلامی ایران ۴۰ میلیون دلار بودجه برای مدیریت پسماند شامل پیشگیری از تولید پسماند به عنوان گزینه ترجیحی و به دنبال آن استفاده مجدد بازیافت و بازیابی به عنوان آخرین گزینه و دفن ایمن با اولویت استان های ساحلی اختصاص شده است.
وی با اشاره به اینکه آلودگی صنعتی بدون شک قدمتی به اندازه تمدن بشری دارد اما اطلاعات موجود در این باره مربوط به سال های اخیر است، گفت: ایران با قرار داشتن در مرکز ذخیره انرژی اصلی جهان و منطقه ژئوپولتیک خاورمیانه و خلیج فارس و داشتن منابع عظیم نفت، گاز و صنایع وابسته، منطقه فعالیت بسیاری از مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی است.
معاون محیط زیست دریایی و تالابهای سازمان حفاظت محیط زیست به نقش فاضلاب های خانگی، صنعتی و نشت فعالیت های نفتی و استخراج نفت از دریا که باعث آلودگی جدی آبهای ساحلی ایران شده است، اشاره کرد و گفت: برخی اوقات ما با نشت نفت از چاه ها و سکوهای نفتی و یا تانکرهای نفتی درحال عبور در آب های سرزمینی خود روبرو هستیم و در این رابطه استفاده از تکنولوژی سنجش از راه دور جهت تشخیص لکه های نفتی و ایجاد مراکز مقابله با آلودگی های نفتی در بنادر ایران از جمله اقداماتی است که برای مقابله با این آلودگی های دریایی انجام داده ایم.
لاهیجان زاده به سایر اقدامات انجام شده برای کاهش و کنترل آلاینده های دریایی اشاره کرد و گفت: به منظور کنترل ورود آلاینده ها به دریا استانداردهای مختلفی برای کنترل کیفیت آب دریا تدوین کرده ایم که تدوین استاندارد محیط زیستی تسهیلات دریافت فضولات نفتی وفق قانون حفاظت از دریاها و رودخانه های قابل کشتیرانی ایران در مقابل آلودگی نفتی مصوب ۱۳۸۹، استاندارد آب های محیطی دریای خزر وفق ماده ۵ آئین نامه جلوگیری از آلودگی آب، استاندارد محیطی آب های خلیج فارس و دریای عمان وفق ماده ۵ آئین نامه جلوگیری از آلودگی آب و دستور العمل برآورد خسارات زیست محیطی ناشی از آلودگی نفتی از جمله آن هاست.
معاون محیط زیست دریایی و تالاب های سازمان حفاظت محیط زیست به خدمات اکوسیستمی دریاها و اقیانوس ها که نقش عمده ای در تامین جهانی غذای انسان ها دارند، اشاره کرد و گفت: براساس اطلاعات منتشر شده توسط فائو در سال ۲۰۱۸ شیلات و آبزی پروری تقریباً ۵۰ درصد پروتئین حیوانی را دربرخی مناطق تامین می کند و فعالیت های پایدار شیلاتی و آبزی پروری باعث بهبود امنیت غذایی و تغذیه ای، افزایش درآمد، بهبود معیشت، رشد اقتصادی و حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی می شود.
لاهیجان زاده در بخش دیگری از سخنان به روش های مختلف صیادی مخرب دریایی اشاره کرد و گفت: صید ترال (کف روب) و انواع دیگر تجهیزات ماهیگیری غیر انتخابی از طریق صید ماهیان نابالغ، صدمه زدن به کف دریا و صید بی رویه موجب آسیب دیدگی ذخایر آبزیان ومحیط زیست دریایی می شود. صید ترال به دلیل عدم انتخاب پذیری تور ترال و در نتیجه صید مقدار زیاد و انواع گونه های غیر هدف و در معرض خطر مانند لاک پشتهای دریایی و اثر مخرب در محیط زیست دریایی بسیار مورد بحث قرارگرفته است.
وی ادامه داد: صید ترال می تواند باعث تغییر بافت رسوب، اندازه دانه، ماهیت فرم بستر و فرآیندهای تبادل شیمایی شود و همچنین صید ترال میتواند تاثیرات مستقیم و غیرمستقیم برجمعیت و جوامع بی مهرگان کف زی دریا داشته باشد و در ایران این نوع ماهیگیری کاملاً محدود و تقریباً ممنوع کردهایم.
معاون محیط زیست دریایی و تالابها در ادامه سخنان خود بر لزوم سرمایه گذاری بیشتر در رابطه با تحقیقات و پایش به منظور تهیه اطلاعات جامعی از ویژگیهای محیط زیست دریایی و ساحلی تاکید کرد و گفت: به عنوان مثال میتوان به برنامه های تحقیقاتی در سیستمها و فرآیندهای فیزیکی، شیمایی و بیولوژیکی اشاره کرد و این مجموعه دادهها مبنای مورد نیاز برای ارزیابی و همچنین حکمرانی دریایی را فراهم میکنند.
وی تصریح کرد: حفظ تنوع زیستی در آب های ما نیازمند ضوابط و مقررات دریایی موثری است که بر پایه برنامه های منسجم تحقیقاتی و علمی تنظیم شده است و غنای تنوع زیستی دریایی ما می تواند ازطریق تنوع زیستگاهی ، تعداد گونه ها و تنوع ژنتیکی آن ها مورد اندازه گیری قرار گیرد و دراین رابطه به برنامه اولویت بندی شده برای نقشه برداری و مطالعه گونه های دریایی و زیستگاهها نیاز داریم.
به گزارش معاونت دریایی سازمان حفاظت محیط زیست لاهیجان زاده در پایان گفت: سازمان حفاظت محیط زیست قراردادی با پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی و سازمان شیلات ایران برای پایش مستمر فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی محیط زیست خلیج فارس و دریاهای عمان و خزر منعقد کرده است و با این وجود تصمیم گیری با ما است که می توانیم نسبت به پیام هایی که طبیعت به ما مخابره کرده است بی تفاوت باشیم و فشار خود را بر دریاها و اقیانوس ها ادامه دهیم و در پایان به همراه این دریا سرنوشتی تلخ را تجربه کنیم و یا با همراه با حفظ محیط زیست دریایی و ساحلی از منافع گوناگون آن بهره مند شویم و فعالیت های اقتصادی در راستای رسیدن به توسعه پایدار را تقویت کنیم./ ایسنا
