«رسانه مسئولیت اجتماعی»-مریم شقاقی: در شرایطی که جامعه ایران بیش از هر زمان دیگری نیاز به کاهش تنش های اجتماعی و افزایش اعتماد و سرمایه اجتماعی دارد اما مسأله حجاب همچنان در جامعه ما یک موضوع محل مناقشه است.
پس از اتفاقاتی که پس از درگذشت مهسا امینی در کشور رخ داد و ماه ها خیابان های کشور صحنه برخورد نیروهای اجتماعی بود در سال جدید نیز گروه های تندرو با برخورد نامناسب در زمینه حجاب که نمونه بارز آن در ماجرای ماست پاشی تبلور پیدا کرد همچنان به تنش اجتماعی در جامعه دامن می زنند.
به نظر می رسد مسأله حجاب در جامعه به یک موضوعی برای لج بازی بین گروه های مختلف سیاسی و فکری تبدیل شده است. این در حالی است که حجاب در اسلام وجود دارد و محاسن زیادی نیز دارد. با این وجود به دلیل رفتار برخی گروه های اجتماعی که از رویکرد صحیحی در برخورد با این مسأله استفاده نمی کنند جامعه نسبت به این موضوع حساس شده و به همین دلیل شاهد مناقشه بر سر حجاب هستیم.
مشکل اصلی از آموزه های دینی نیست و بلکه مشکل رفتاری که برخی به نام دین با حجاب می کنند و با رفتار و گفتار نسنجیده خود به شکلی رفتار می کنند که زنان جامعه را نسبت به این موضوع حساس کرده اند. در نتیجه نوعی لج بازی بین گروه های اجتماعی در این زمینه به وجود آمده که به سود هیچ کس نیست.
ارسال پیامک کشف حجاب از سوی پلیس
در این زمینه پلیس اعلام کرده که برای کسانی که حجاب رسمی را رعایت نکنند، پیامک اخطار و در صورت تکرار آن برخورد قضایی صورت خواهد شد.
مرکز اطلاعرسانی پلیس نیز درباره ارسال پیام اخطار به شهروندانی که حجاب رسمی را رعایت نمیکنند، توضیحاتی ارائه داده است.
پایگاه خبری پلیس اعلام کرد: در اقدامی ابتکاری، پلیس بهجهت جلوگیری از بروز هرگونه تنش و تزاحم با هموطنان در برقراری قانون حجاب، با استفاده از ابزار و دوربینهای هوشمند در اماکن و معابر عمومی، نسبت به شناسایی افراد هنجارشکن اقدام و با ارسال مستندات و پیام اخطار به ناقضان قانون حجاب و عفت عمومی، در زمان و مکان مورد نظر، آنها را نسبت به عواقب قانونی تکرار این جرم مطلع میکند.
همچنین مرکز اطلاعرسانی پلیس طی اطلاعیهای اعلام کرد: پلیس در چارچوب حفظ ارزشها، صیانت از حریم خانواده و تقویت سلامت روانی جامعه و تأمین آرامش شهروندان عزیز هیچ نوع رفتار و کنش فردی و جمعی مغایربا قانون را برنمیتابد و لاجرم با هر فعل و اقدامی که امنیت روانی و آرامش عمومی را دستخوش چالش کند، بر اساس «مُرّ قانون» برخورد میکند.
در ادامه این اطلاعیه آمده است: به همین سبب، از معدود کسانی که با بیتوجهی؛ سیمای اخلاقی جامعه را مخدوش میسازند، انتظار میرود ضمن رعایت دقیق قانون و هنجارهای جامعه، از هر نوع کنشی که چهره معنوی کشور را لکهدار میکند و موجب اشاعه ناامنی و اضطراب میشود، بهجد بپرهیزند. مدیران محترم اماکن و صنوف مختلف نیز با تعامل پویا و خردمندانه، نظارت بر رعایت هنجارهای جامعه توسط متصدیان صنوف را با جدیت اعمال کنند. از شهروندان عزیزمان نیز خواستاریم همکاری و همیاری با خادمان خود در پلیس را تداوم بخشند.
اطلاعیه وزارت علوم درباره افراد بی حجاب
براساس اطلاعیه وزارت علوم کلیه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تحت نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از ارائه خدمات آموزشی، رفاهی و … به معدود دانشجویانی که قوانین و مقررات دانشگاهها در این خصوص را رعایت ننمایند، معذور خواهند بود.
در متن اطلاعیه وزارت علوم آمده است: ضمن تبریک آغاز سال جدید و آرزوی قبولی طاعات و عبادات خانواده فهیم، فرهیخته و فرزانه دانشگاهی و تشکر از قاطبه دانشجویان عزیزی که با رعایت قانون در حوزه پوشش و حفظ شؤونات دانشجویی، ارزش عفاف و حجاب را در محیط دانشگاه وظیفه خویش دانسته و از این طریق حریم علمآموزی و یادگیری دانشگاه را بیش از پیش ارج مینهند؛ اعلام میدارد که کلیه دانشگاهها و مراکز آموزش عالی تحت نظر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از ارائه خدمات آموزشی، رفاهی و … به معدود دانشجویانی که قوانین و مقررات دانشگاهها در این خصوص را رعایت ننمایند، معذور خواهند بود.
به جز وزارت علوم برخی نهادهای دیگر نیز اقدامات مشابهی در این زمینه انجام داده اند. این در حالی است که ائمه جمعه نیز در هفته های اخیر به شکل های مختلف به موضوع حجاب در جامعه اشاره کرده اند.
حجاب و چالش نحوه برخورد با آن
آنچه در هفته های اخیر در کشور مشاهده شده بیش از آنکه به مسأله حجاب ارتباط داشته باشد به نحوه برخورد با افراد بی حجاب و کم حجاب باز می گردد که محل مناقشه صاحب نظران مختلف بوده است.
معصومه ابتکار معاون سابق زنان ریاست جمهوری در این زمینه معتقد است:«به اندازهای که روی دختران ایرانی بر سر مساله حجاب فشار آورده شده، روی مسائل دیگر مانند فساد اداری، بیعدالتی، رفتارهای نابهنجار اجتماعی و… کار نشده است. اساسا باید دید چرا دختران به راحتی بر سر مساله حجاب تذکر میگیرند و با آنها برخورد میشود، اما وقتی مردها و پسرها متلک میگویند و سایر آزارهای جنسی را مرتکب میشوند، کسی با آنها کاری ندارد. این دوگانگی در برخوردها برای نسل جوان بسیار آزاردهنده است. این تصور هم که جوانان متوجه رفتارهای دوگانه نمیشوند، اشتباه محض است. آنها متوجه میشوند که یک نگاه متعصبانه دایما آنها را محدود میکند و برای دختران مشکل میتراشد».
محسنی اژه ای رئیس قوه قضائیه نیز در این زمینه معتقد است:« اساس مسائل فرهنگی را باید با مسائل فرهنگی حل کرد؛ اگر چه در این مقوله باید به موضوعات صیانتی و حقوقی نیز توجه داشت، اما چنانچه بخواهیم مسائل فرهنگی را صرفا با بگیر و ببند حل کنیم، هزینهها بالا میرود و شاهد اثربخشی مطلوب نخواهیم بود.شورای عالی انقلاب فرهنگی برای نزدیک به ۳۰ دستگاه در مورد موضوع حجاب، وظایف و تکالیفی مصوب کرده است بعضی از دستگاهها بیش از ۳۰ تکلیف و وظیفه در این خصوص دارند قوه قضاییه پنج تکلیف دارد، که البته باید به تکالیف خود عمل کند و دلیل نمیشود اگر دستگاهی به وظایف خود عمل نکرد ما هم به وظایف خود عمل نکنیم قوه قضاییه از همه ظرفیتهای قانونی استفاده خواهد کرد آنجا هم که خلاء قانونی وجود دارد از طریق ارائه لایحه به مجلس عمل خواهیم کرد.
به نظر می رسد در جامعه امروز ما تظاهر به شکستن حریمهای شرعی و قانونی به یک روش برای لجبازی با تندروی ها تبدیل شده است. درست است که این قبیل افراد در اقلیت هستند، ولی نکته قابل تأمل این است که اکثریت مردم حاضر نیستند آنها را محکوم و یا حتی نکوهش کنند و اگر فردی در اثر عصبانیت، سطل ماست را بر سر مادر و دختر بیحجاب خالی میکند مردمی که این صحنه را مشاهده میکنند به حمایت از آن مادر و دختر برمیخیزند و به آن فرد حمله میکند. این پدیده باید برای مسئولان بسیار قابل تأمل و مطالعه باشد و به این سؤال اساسی پاسخ بدهند که در ۴۴ سال گذشته دستگاههای فرهنگی ما با آن همه بودجه مشغول چه کاری بودند که نتوانستهاند فرهنگ حجاب و فرهنگ نهی از منکر را نهادینه کنند؟