«رسانه مسئولیت اجتماعی»- منیژه بازیار:تجمعاتی که در شهرهای مختلف کشور در هفته های اخیر رخ داده همراه با مسائل قابل تأملی بوده که نیاز به واکاوی و بررسی دارد.یکی از مهم ترین این مسائل حضور برخی دانش آموزان در اعتراضات بوده که در گذشته کمتر سابقه داشته است.
این موضوع که حضور دانش آموزان در چنین تجمعاتی ضرورت دارد یا خیر موضوع مورد بحث این نوشته نیست بلکه در این زمینه موضوع حائز اهمیت نوع برخوردی است که با دانش آموزان و نوجوانانی می شود که آینده کشور را در اختیار خواهند داشت.
اینکه دانش آموزان به چه دلایلی وارد این تجعات شده اند نیز نیاز به بررسی دارد که مهم ترین آنها پیروی آنها از گروه های بزرگ تر سنی و همچنین غلیه هیجانات دوران نوجوانی بر آنها بوده است. در نتیجه حضور دانش آموزان و نوجوان در این تجمعات بیش از آنکه رنگ و بوی سیاسی داشته باشد اجتماعی است و به همین دلیل باید پاسخ اجتماعی برای آن پیدا کرد و نه سیاسی و امنیتی.
نوجوانان در سنی قرار دارند که در حال آموختن هستند و هر چیزی که گروه های سنی بزرگ تر به آنها یاد بدهند می آموزند. آنها در سن حساسی قرار دارند که دوران تجربه کردن را آغاز کرده اند و هنوز در مرحله آزمون و خطا قرار دارند. به همین دلیل سن آنها اقتضا می کند که نسبت به اتفاقات پیرامون و جامعه خود حساسیت داشته باشند.
شاید بسیاری از آنها هنوز نام بسیاری از سیاستمداران کشور را هم نمی دانند و اطلاعی از وضعیت سیاسی و اقتصادی کشور ندارند اما به دلیل اتفاقاتی که در جامعه رخ می دهد نسبت به مسائل حساس می شوند و به دلیل اقتضائات سنی که دارند کنجکاو می شوند و به دنبال پاسخ سوالاتی می روند که در ذهن آنها شکل می گیرد.
در نتیجه نوجوانان و دانش آموزان هر اقدامی که انجام بدهند قابل توجیه است و به دلیل سنی است که در آن قرار دارند.در چنین شرایطی نمی توان با این سن حساس برخورد سلبی و امنیتی کرد ویا در حالت بعید با آنها با خشونت رفتار کرد.
اتفاقاتی که برای برخی از دختران نوجوان در اعتراضات اخیر رخ داد افکار عمومی جامعه را جریحه دار کرده و درگذشت برخی از آنها جامعه را با غم و اندوه مواجه کرده است.
در چنین شرایطی مسئولان باید نسبت به سن نوجوانان و برخوردی که با آنها صورت می گیرد تأمل و در صورت لزوم بازنگری کنند.نمی توان با نوجوانان و دانش آموزان به شکلی رفتار کرد که با بزرگسالان رفتار می شود. کسانی که هیچ تفاوتی در این زمینه قائل نیستند باید از گردونه نیروهای امنیتی خارج شوند.
نکته دیگری که در این زمینه وجود دارد نقش خانواده هاست. خانواده ها نسبت به رفتاری که اولیای مدرسه با فرزندان آنها در محیط مدرسه می کنند حساس هستند. این در حالی است که برخی اتفاقات که در هفته های اخیر رخ داده نشان می دهد اولیای مدرسه رویکردی در پیش گرفته اند که برخلاف خواست خانواده ها و دانش آموزان است و به همین دلیل با واکنش دانش آموزان در محیط مدرسه مواجه شده است.
مدیران مدرسه باید این نکته را در نظر داشته باشند که فرزندان خانواده ها نزد آنها امانت هستند و به همین دلیل باید رویکرد تربیتی نزدیکی با خانواده ها در پیش بگیرند و از اعمال عقاید سلیقه ای به دانش آموزان خودداری کنند.ضمن اینکه این احتمال را نیز باید در نظر گرفت که دوگانگی بین نوع آموزش خانواده ها با مدرسه می تواند سبب دوگانگی های شخصیتی و فکری در دانش آموزان شود.
نکته کلیدی در اعتراضات اخیر نوع برخوردی است که نیروهای امنیتی با اقشار آسیب پذیر جامعه انجام می دهند. بدون تردید نحوه برخورد نیروهای امنیتی هر حکومتی با اقشار آسیب پذیر میزان اقتدار و ادراک آنها را نشان می دهد و یک آزمون بزرگ برای نیروهای امنیتی و دولت به شمار می رود.
دانش آموزان نیز به دلیل جسمی و روانی و به دلیل سنی که در آن قرار دارند در بین اقشار آسیب پذیر جامعه جای می گیرند. به همین دلیل نحوه برخورد با آنها نیازمند حساسیت و دقت ویژه ای است.
متأسفانه برخی صحنه هایی که در حوادث اخیر رخ داد نشان می داد که برخورد های مناسبی با برخی نوجوانان و دانش آموزان از سوی نیروهای امنیتی صورت نگرفته است. اتفاقی که نشان می دهد جامعه ما هنوز به مرحله بلوغ کافی در برخورد با بحران ها نرسیده است.
اینکه نیروهای امنیتی با دانش آموزان و نوجوانان برخورد خشونت آمیز می کنند نشان دهنده این است که آموزشی در نحوه برخورد با اقشار مختلف مردم به آنها داده نشده و آنها به ماجرا به صورت سیاه و سفید نگاه می کنند و همه معترضان را فارغ از سن و موقعیت آنها به یک شکل می بینند.
بدون تردید بهترین شیوه برخورد با نوجوانان و دانش آموزان برخورد اقناعی و همراه با متانت است و هر برخوردی به جز این مذموم و غیر قابل قبول خواهد بود.
همه ما باید این نکته را در نظر داشته باشیم که در هر جایگاه و مقامی که قرار داریم نسبت به جامعه،مردم و کشور مسئولیت اجتماعی داریم. نوجوانان نیز سرمایه این جامعه و آینده سازان آن هستند به همین دلیل نمی توان با سرمایه های یک کشور به شکلی رفتار کرد که آینده آن کشور را با مخاطرات جدی مواجه کند.
مسئولیت اجتماعی دولت و مردم در زمینه برخورد با دانش آموزان و نوجوانان ایجاب می کند که حساسیت های این سن را درک کرده و به شکلی با آنها رفتار شود که سطح فرهنگ متعالی از یک جامعه متمدن را نشان بدهد.