«رسانه مسئولیت اجتماعی»-احسان انصاری: یکی از مهم ترین ابزارهایی که می تواند در زمینه ترویج مسئولیت اجتماعی تأثیرگذار باشد رسانه ها هستند. این در حالی است که صداوسیما به دلیل فراگیر بودن و در دسترش همگان قرار داشتن از تأثیرگذاری بیشتری در این زمینه برخوردار است.
مسئولیت اجتماعی در ایران در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته اما هنوز تا رسیدن به مرحله ای که به یک مفهوم فراگیر و نهادینه شده تبدیل شود فاصله دارد. به همین دلیل نیز رسانه های گروهی و به خصوص صداوسیما می بایست توجه جدی تری به این مفهوم و دستآوردهای آن برای جامعه داشته باشد.با این وجود تاکنون این اتفاق رخ نداده و موضوع مسئولیت اجتماعی به عنوان یک اولویت در دستور کار صداوسیما قرار نگرفته است.
واقعیت این است که صداوسیما هیچ برنامه ریزی برای ترویج مسئولیت اجتماعی انجام نداده و این مفهوم در رسانه ملی مورد غفلت قرار گرفته است. اتفاقی که می تواند روند ترویج مسئولیت اجتماعی را در کشور کند کند.به صورت طبیعی فرهنگ سازی در هر زمینه ای نیاز به لوازم و سیاست گذاری هایی دارد.این در حالی است که هنوز اخباری مبنی بر اینکه رسانه ملی سیاست گذاری و برنامه ریزی در زمینه ترویج مسئولیت اجتماعی انجام داده منتشر نشده و یا کمتر منتشر شده است. این موضوع نشان می دهد که موضوع ترویج مسئولیت اجتماعی هنوز برای صداوسیما به یک اولویت جدی تبدیل نشده است.
در چنین شرایطی سوال این است که ترویج مسئولیت اجتماعی چگونه می تواند به یک اولویت مهم برای رسانه ملی تبدیل شود؟ در مرحله نخست باید عنوان کرد مفهوم مسئولیت اجتماعی یک مفهوم جدید و مدرن در جامعه ایران است که در ساحت های فردی و شرکتی خود را بروز و ظهور می دهد.به همین دلیل صداوسیما می تواند مسئولیت اجتماعی را از نظر فردی و شهروندی مورد توجه قرار بدهد در برنامه های تولیدی خود آن را لحاظ کند.مسئولیت اجتماعی روی ساحت های مختلف زندگی شهروندان تأثیرگذار است و به همین دلیل بخش های مختلف صداوسیما می توانند در این زمینه برنامه تولید کنند.
در مرحله دوم مسئولیت اجتماعی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی قرار است که صدا وسیما می تواند این موضوع را با حضور کارشناسان و صاحب نظران در برنامه های مختلف خود تئوریزه کند. مسئولیت اجتماعی شرکت ها و بنگاه ها و فرهنگ سازی آن در صداوسیما باعث خواهد شد که مصرف کنندگان کالاهای مختلف نسبت به موضوع مسئولیت اجتماعی شرکت ها حساس شده و از این به بعد از کالاهای شرکت هایی استفاده کنند که در زمینه مسئولیت اجتماعی فعالیت می کنند. این اتفاق در کشورهای توسعه یافته رخ داده و مردم این کشورها در رقابت هایی که شرکت ها برای برند سازی دارند از برندهایی بیشتر استقبال می کنند که در زمینه مسئولیت اجتماعی تلاش بیشتری کرده باشند.
اگر این موضوع به یک فرهنگ تبدیل شود گام مهمی در ترویج مسئولیت اجتماعی برداشته شده است.صدا و سیما همچنین می تواند به شرکت ها و بنگاه های اقتصادی که در زمینه مسئولیت اجتماعی تلاش بیشتری کرده اند و موفقیت های بیشتری به دست آورده اند اهمیت بیشتری بدهد. این اتفاق نیز باعث خواهد شد انگیزه شرکت های مختلف برای فعالیت در زمینه مسئولیت اجتماعی بیشتر شود.
نکته مهم دیگری که درباره رویکرد صداوسیما نسبت به مسئولیت اجتماعی وجود دارد این است که اگر صداوسیما نسبت به مفاهیم جدید و کاربردی جامعه توجه جدی داشته باشد پویایی و خلاقیت خود را نسبت به اتفاقات جهان مدرن نشان داده و شکل به روز و مدرنی به خود می گیرد.
این اتفاق می تواند جایگاه صداوسیما را در بین نسل جدید که با دغدغه های جدید و مدرن زندگی می کنند افزایش بدهد.ارائه گزارش شرکت ها و بنگاه های اقتصادی به صدا وسیما و انتشار آن در بین افکار عمومی موضوع دیگری است که می تواند به ترویج مسئولیت اجتماعی در جامعه کمک کند. اینکه صداوسیما گزارش مسئولیت اجتماعی شرکت ها را به صورت مرتب و در برنامه های مختلف و حتی اختصاصی منتشر کند و مسئولان شرکت ها فعالیت های خود را تبیین کنند می تواند تا حدود زیادی فضا را برای ترویج مسئولیت اجتماعی در کشور فراهم کند.
همه این مسائل در شرایطی تحقق پیدا خواهد کرد که موضوع مسئولیت اجتماعی به صورت جدی مورد توجه صداوسیما قرار بگیرد. اتفاقی که تاکنون رخ نداده و شاهد توجه رسانه ملی به این موضوع نبوده ایم. بدون تردید به همان اندازه که توجه به مفهوم مسئولیت اجتماعی توسط مدیران رسانه ملی می تواند موثر و مفید باشد عدم توجه به چنین مفاهیمی که مورد توجه کشورهای توسعه یافته و منطقه قرار دارد به روند ترویج این مفهوم در کشور آسیب می زند.
به همین دلیل این امیدواری وجود دارد که مسئولان صداوسیما بیش از گذشته به مفهوم مسئولیت اجتماعی توجه کنند و شرایطی را به وجود بیاورند که این مفهوم در مسیر رشد و تعالی و شناخت بیشتر توسط افکار عمومی جامعه قرار داشته باشد.