رسانه مسئولیت اجتماعی: مسئولیت اجتماعی شرکت ها (Corporate Social Responsibility) که در ادبیات نوشتاری و گفتاری اقتصاد و مدیریت امروز دنیا به اختصار CSR شناخته می شود، مقوله ای جدید در مدیریت کسب و کار بوده و ظرف نیم قرن اخیر، همچون مقوله توسعه پایدار (SUSTAINABLE Development ) و کسب و کار سبز (Green Business) یا اقتصاد دیجیتالی (WebEconomie)، در تحلیل روندهای اقتصاد حال و آینده جهان مطرح شده است.
در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و حتی در حال توسعه مانند ایران، مقوله احترام به حقوق مصرف کننده، فقط به مقولات اقتصادی و تخفیف فصلی و سالانه کالا و خدمات مربوط نمی شود و نوع نگاه به حقوق مصرف کننده، از کیفیت کالا و خدمات و کلماتی که مثل OFF روی ویترین مغازه ها دیده می شود، کمی بالاتر است.
رواج مسئولیت اجتماعی شرکت ها دراقتصاد
قوله مسئولیت اجتماعی شرکت ها، تلاش دارد تا این مفهوم مهم و بنیادین را در اقتصاد قرن بیست و یکمی رواج دهد که تنها، خریداران نهایی کالا و خدمات نیستند که از خرید آن، سود یا ضرر می کنند. بلکه دامنه سهامداران و ذی نفعان، بیش از خریداران نهایی است و به همین خاطر، بحث محیط زیست و جامعه نیز به میان کشیده می شود.
در واقع بحث CSR به طور کلی به این مساله توجه دارد که چقدر فعالیت های تولیدی یا خدماتی بنگاه های اقتصادی، حامی محیط زیست، حامی جامعه، حامی اقتصاد پایدار، حامی حقوق برابر کارگران، حامی حقوق انسان ها و حیوانات است.
برای روشنتر شدن موضوع مسئولیت اجتماعی نظرات پروانه مافی و سید مصطفی کواکبیان دو نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی را جویا شده ایم.
رابطه نزدیک مسئولیت و سرمایه اجتماعی
پروانه مافی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی درباره مسئولیت اجتماعی و مفهوم آن میگوید: رابطه بسیار نزدیکی بین مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی که مردم هستند وجود دارد.
مافی در تعریف جایگاه و اهمیت مسئولیت اجتماعی میافزاید: مسئولیت اجتماعی دربرگیرنده شفافیت فعالیتهای کسب و کار براساس ارزشهای اخلاقی منطبق با الزامات قانونی است که احترام به افراد، تشکل ها، مسایل اجتماعی و فرا اجتماعی و در اصل ارزش آفرینی همه جانبه و یکپارچه را به دنبال دارد.
آیا واژه مسئولیت اجتماعی وارداتی است؟
وی با اشاره به اینکه شرکت ها علاوه بر کسب سود اقتصادی حاصل از فعالیت های خود از اثرات و تبعات مسئولیت اجتماعی منتفع می شوند و این اثرات و تبعات بر ذینفعان آنها اثر می گذارد، ادامه میدهد: شاید تصور شود واژه مسئولیت اجتماعی و کارکردهای آن از غرب وارد فرهنگ ما شده است اما ما آنرا با مفهومی لطیف تر و زیباتر به نام کار در راه رضای خدا و خدمت به خلق در ادبیات سراسر ارزشمند دینی و ملی خود می بینیم.
این عضو فراکسیون زنان مجلس بیان میکند: مسئولیت اجتماعی در مفاهیم دینی و آیینی ما جای گرفته و این موضوع کمک می کند تا این حوزه بیش از پیش در کشور موفق عمل کند.
مافی با تاکید بر نقشی که مجلس میتواند در تصویب قوانین و لوایح مربوط به حوزه مسئولیت اجتماعی داشته باشد، میافزاید: از نگاه مجلس داریم به سمتی میرویم که بنگاهها و شرکتهای اقتصادی که داوطلبانه به مسئولیت اجتماعی خود عمل میکنند تشویق شوند. براین اساس تلاش داریم تا با این گروهها بیشتر ارتباط برقرار کرده و با شناخت جامع تر از فعالیتهای آنها در تصویب قوانین به سمتی حرکت کنیم که به بهبود فعالیت آنها کمک کند.
این نماینده مجلس با اشاره به رابطه بسیار نزدیک مسئولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی که مردم هستند، ادامه میدهد: اعتماد مردم سرمایه اجتماعی تلقی میشود و باید قدر این سرمایه را دانست. مردم وقتی اعتماد میکنند اتفاقات خوبی در کشور میافتد و باید این سرمایه اجتماعی بیش از همیشه تقویت شود.
اولویت منافع جمعی به فردی
سیدمصطفی کواکبیان دیگر نماینده مردم تهران در مجلس نیز با اشاره به اینکه فرهنگ مسئولیت پذیری در کشور ما بالا نیست و جای تامل زیادی دارد و در عمل نقصان داریم، میگوید: اعتقادمان بر این است که آحاد مردم بر اساس فرهنگ دینی و آموزههای اسلامی در اجتماع مسئولیت دارند و مسئولیتپذیری برای همگان است. تک تک آنان نقش رهبران جامعه را دارند و باید نسبت به کسانی که زیرمجموعه این مسئولیت اجتماعی قرار میگیرند، احساس مسئولیت کنند.
کواکبیان میافزاید: برخلاف شعارها و مباحثی که گفته میشود ما در عمل نسبت به جامعه نقصان داریم. روحیه این کار باید در همگان وجود داشته باشد. باید منافع جمعی تقدم بر منافع شخصی داشته باشد.
ما مشکل جدی در بحث مسئولیت اجتماعی داریم در حالی که اگر تقدم منافع جمعی بر فردی وجود داشت حتما همافزایی ایجاد میکرد و از نظر و مشورت دیگران برخوردار میشدیم و کارهای ما بهتر پیشرفت میکرد.
این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ادامه میدهد: رهبران جامعه باید در این مسئولیت پذیریها الگو باشند و نباید مسئولیت را به گردن دیگران بیندازند و خود فقط مطالبهگر باشند.
مردم به حاکمان خود شبیه تر هستند تا به پدران خود. یکی از موضوعاتی که میتواند مسئولیت اجتماعی را تقویت کند، این است که آنهایی که مسئولیتهای بیشتری دارند در این زمینه پاسخگو باشند.
مهمترین ابزار برای راه انداختن مسئولیت اجتماعی
کواکبیان اضافه میکند: عدالت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مهمترین ابزار برای راه انداختن مسئولیت اجتماعی است. چون اگر کسی که در صدر نشسته نخواهد پاسخ بدهد و سطوح پایین جامعه هم انگیزه نداشته باشد، مسئولیت اجتماعی پیش نمیآید.
این نماینده مجلس با بیان اینکه نیازمند آموزش حقوق شهروندی در کشور هستیم، میافزاید: واقعا چقدر به حقوق شهروندی تسلط داریم؟ در کشورهای پیشرفته مانند سوئیس در کوچکترین مسائل از نظر مردم استفاده کرده و آنرا به رای می گذارند چرا؟ چون برای نظر مردم ارزش قائل هستند. اما ما در بسیاری از مسائل مهم مایل به رفراندوم نیستیم و میگوییم خودمان بلد هستیم و تصمیم میگیریم.
کواکبیان اضافه میکند: اگر سیستم تشویق و تنبیه نباشد، ما به جایی نمیرسیم. آنهایی که مسئولیت پذیر هستند اگر بخواهند در قعر جامعه و آنهایی که مسئولیتناپذیر هستند، بخواهند در صدر باشند مسئولیت اجتماعی رخ نمیدهد.
او با تاکید بر اینکه قانون، موضوع مهم در اجرا و تحقق مسئولیت اجتماعی است، عدالت اجتماعی را مهمترین ابزار برای مسئولیت اجتماعی دانسته و میگوید: افرادی که مسئولیت داشته و یا به منابع قدرت دسترسی دارند اگر خارج از عدالت عمل کنند مسئولیت اجتماعی نخواهند داشت.
وی با اشاره به موضوع امر به معروف و نهی از منکر بیان کرد: ضعیفترین فرد جامعه باید بتواند از بالاترین فرد جامعه مطالبهگری کند. خبرنگاری که وضعیت جامعه را تشریح میکند، به دادگاه میخوانیم و با او که خلاف کرده کار نداریم.
انتهای پیام/