«رسانه مسئولیت اجتماعی»- مریم شقاقی: یکی از آداب و رسوم قدیمی ایرانیان خرید شب عید و خرید لباس نو برای لحظه سال تحویل است. این رسم از گذشته تاکنون با مردم ایران بوده و مردم همواره در آستانه سال جدید در زمینه های مختلفی خرید می کرده اند.
با این وجود التهابات بازار ارز در ماه های اخیر و اتفاقاتی که در کشور و منطقه رخ داده باعث شده که امسال نیز شاهد بازار شب عید ملتهبی باشیم و قیمت ها برای مردم سنگین و گران باشد. وضعیتی که هنوز دولت برای آن راه حل مناسبی پیدا نکرده است.
در حالی که مهم ترین خرید شب عید مردم پوشاک است براساس اطلاعات منتشر شده از سوی انجمن صنایع پوشاک ایران، ارزش بازار پوشاک ایران حدود ۱۰ میلیارد دلار است و در حال حاضر بیشتر کارخانههای پوشاک با ۷۰ درصد ظرفیت کار میکنند. همچنین اشتغال مستقیم در بخش تولید پوشاک حدود ۵۰۰ هزار نفر و مجموع اشتغال مستقیم و غیرمستقیم ۲ تا ۲.۵ میلیون نفر است.
در این میان ماه اسفند معمولا پرکارترین و پرتقاضاترین ماه برای صنعت پوشاک و صنایع مشابه آن است، اما مجید افتخاری، عضو هیئت مدیره اتحادیه تولید و صادرات پوشاک، میگوید که رکود بیسابقهای بر بازار شب عید پوشاک حاکم است و کالای قاچاق هم همچنان در بازار جولان میدهد.
وی معتقد است:رکود حاکم بر بازار پوشاک در ۴۰ سال اخیر بیسابقه بوده است. حتی در زمان کرونا و اعتراضات سال گذشته هم چنین رکودی در کشور نبود و این وضعیت نبود تقاضا بیسابقه است. این وضعیت چند علت اساسی دارد. برای مثال در زمانی که اوج کار صنایعی مثل پوشاک است، دولت تصمیم گرفت در راستای اجرای سیاستهای انقباضی اوراق قرضه ۳۰ درصدی عرضه کند.
این تصمیم بخش زیادی از نقدینگی سطح جامعه را جذب کرد و بانکها در مدت کوتاهی همه سهمیه خود را فروختند. پیش فروش خودرو هم بخش دیگری از نقدینگی را قبل از شب عید از بازار گرفت. علاوه بر این نبود نظارت در سطح عرضه و فروش کالاهای استوک قاچاق که امکان رقابت با آنها وجود ندارد، سهم تولید کنندگان از بازار داخلی را کم کرده، اما مسئولان در حال آمارسازی در این رابطه هستند و وانمود میکنند بهترین شرایط بر بازار حاکم است. این در حالی است که شبکه زیرزمینی و متخلف که به صورت غیرقانونی کار میکند تاکنون این حجم از بازار را در اختیار نداشت.
بازار شب عید و مسئولیت اجتماعی دولت
یکی از وظایف اصلی دولت در شرایط کنونی کنترل بازار و جلوگیری از گران فروشی توسط فروشندگان است. براساس آنچه دولت به صورت رسمی اعلام کرده سازمان ملی استاندارد ایران، سازمان تعزیرات حکومتی، سازمان حمایت و بازرسان اصناف به عنوان نهادهای ناظر در بازار شب عید نظارت ویژه بر بازار کالاهای مصرفی خواهند داشت. این بازرسیها به صورت پیوسته خواهد بود و هر فردی که نسبت به کالای عرضه شده شکایت دارد، میتواند از طریق نهادهای عنوان شده، موضوع را پیگیری کند.طرح نظارت بر عرضه کالاها به صورت سراسری در تمام استانهای کشور اجرایی میشود و تمام مجموعههای ارائه دهنده کالا موظف هستند به قانون تمکین کنند و برای دریافت سود بیشتر، به سمت تقلب نروند.
در همین رابطه، محمدحسین طاهری، مدیرکل استاندارد استان تهران میگوید: با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان و ایام نوروز، بازرسان استاندارد با بازرسی میدانی وسایل توزین در اصناف، بر عملکرد کلیه وسایل توزیع مورد استفاده در داد و ستد عمومی، نظارت میکنند. این طرح با هدف صیانت از حقوق مصرفکنندگان، با هماهنگیها و تعاملات بین دستگاهی در استان تهران و با نظارت بر ترازوهای سبک اصناف و مکانهایی چون میوه و ترهبار، آش و حلیم، سوپرمارکت و خواربارفروشی، قصابی و پروتئینی، فروشگاههای زنجیرهای، شیرینی و قنادی، آجیل و خشکبار، طلا و جواهر، نمایشگاهها و بازارچههای مناسبتی، در دستور کار قرار گرفته است.
از سوی دیگر دولت سیزدهم بازرسیها از واحدهای صنفی و تولیدی را نظر به اقتضای شرایط حساس ایام پایانی سال و با توجه به افزایش تقاضای عمومی برای بسیاری از کالاها و خدمات در ایام تعطیلات نوروز و ماه مبارک رمضان، لزوم پایش وضعیت بازار کالا و خدمات بویژه کالاهای اولویتدار و همچنین به منظور پوشش فعالیتهای نظارتی بر سطح مراکز فعال تجاری و اقتصادی و همچنین جلوگیری از افزایش بیرویه قیمتها انجام میدهد و در این خصوص از مردم خواسته است که تخلفها را گزارش کنند.
مسئولیت اجتماعی کسب و کارها
مسئولیت اجتماعی کسب و کارها حاکی از تعهدات مدیریت یک بنگاه اقتصادی برای محافظت از منافع جامعه است. با توجه به مفهوم مسئولیت اجتماعی، هدف مدیران برای تصمیمگیری در مورد کسب و کار صرفاً به حداکثر رساندن سود یا ارزش سهامداران نیست بلکه همچنین خدمت و محافظت از منافع سایر اعضای جامعه مانند کارگران، مصرفکنندگان و جامعه به طور کلی است.
برخی از اقتصاددانان معتقدند مصرفکننده پادشاهی است که کسب و کارها را برای تأمین خواستههای خود به تولید کالا و خدمات راهنمایی میکند. با این حال، این ممکن است در دوران مدرن کاملاً درست نباشد اما شرکتها باید مسئولیتهای خود را بپذیرند تا از منافع خود در انجام فعالیتهای تولیدی محافظت نمایند.
به همین دلیل کسب و کارها می بایست کالاها یا خدمات را با قیمت مناسب به مصرفکنندگان عرضه کنند. این امر در مورد کسب و کارهایی که کالاهای اساسی مانند داروهای نجاتدهنده زندگی، روغن نباتی و خدمات ضروری مانند تأمین برق و خدمات تلفنی تولید میکنند، بیشتر حائز اهمیت است. همچنین نباید محصولات نامناسب و ناامن را که ممکن است به مصرفکنندگان آسیب برساند تأمین کنند و نباید از طریق تبلیغات نامناسب و گمراه کننده، اطلاعات نادرستی در اختیار مصرفکنندگان قرار دهند.
کسب و کاری که از نظر اجتماعی مسئول میشود، ابتدا باید پاسخگوی خود و ذینفعان خود باشد. اغلب شرکتهایی که این برنامهها را اجرا میکنند کسبوکار خود را تا جایی رشد میدهند که با جامعه هم همکاری بهتری داشته باشند. از این رو، مسئولیت اجتماعی شرکتی استراتژی است که توسط شرکتهای بزرگ انجام میشود. با این وجود، هرچقدر شرکتی موفقتر باشد، باید مسئولیت بیشتری برای برقراری استانداردهای رفتارهای اخلاقی برای همتایان، رقبا و صنعتش برعهده بگیرد.
مسئولیت اجتماعی اشکال مختلفی دارد. از کسبوکارهای کوچک یا بزرگ، انتظار میرود که راه را در ایجاد یک برنامه مسئولیت اجتماعی مترقی که به مردم کمک میکند و برنامهای که بسته به شرایط اجتماعی و اقتصادی فعلی تغییر میکند، رهبری کنند.
