رسانه مسئولیت اجتماعی: شرکت ایران خودرو یکی از شرکت هایی است که در زمینه مسئولیت اجتماعی فعالیت می کند. با این وجود اتفاقاتی پیرامون این شرکت رخ می دهد که نه تنها به معنای انجام مسئولیت اجتماعی شرکتی نیست و بلکه با آن در تناقض است.
به نظر می رسد ایران خودرو هنوز با چالش های جدی مدیریت در زمینه های مختلف مواجه است و اگر اقداماتی به عنوان مسئولیت اجتماعی شرکتی انجام می دهد معنای واقعی خود را از دست داده است. این شرکت در سال های اخیر با چندین چالش مهم مواجه بوده که نشان می دهد رویکردی که در پیش گرفته نه تنها در راستای انجام وظایف و مسئولیت های اجتماعی این شرکت نیست بلکه با آن تناقض آشکار دارد.
افشای ریخت‌وپاش میلیاردی ایران‌خودرو برای مدیرانش
تصاویر و اطلاعاتی منتشر شده است که در آن به تخصیص و تحویل محصول هایما اس هشت به قیمت کارخانه (یک میلیارد و ۵۰ میلیون تومان) برای تعدادی از مدیران گروه صنعتی ایران‌خودرو اشاره شده و این گروه صنعتی مدیران خود را مورد لطف قرار داده است.
این موضوع در حالی مطرح شده که بازار با التهاب روبرو است و علیرغم کاهش قیمت‌ها طی یک هفته اخیر همچنان قیمت‌ها با قیمت‌های مصوب درب کارخانه و حتی قیمت واقعی مطابق با ارزش کیفی محصولات، فاصله بسیار دارد؛ بر همین اساس به نظر می‌رسد، در شرایط فعلی وجود این امکان برای خودروسازان که محصولات خود را با قیمت کمتر از بورس کالا به مدیران خودرو بدهد، جایز نباشد.به دنبال این موضوع، وزارت صمت واکنش نشان داده است.
امید قالیباف سخنگوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در این رابطه اظهار کرد: برابر اخبار واصله و بررسی‌های اولیه، مشخص شد شرکت ایران‌خودرو تعدادی خودروی هایما اس هشت را با قیمت کارخانه به مدیران خود اختصاص داده است؛ این اقدام نه تنها در شرایط کنونی بازار خودرو ناپسند است، بلکه با سیاست‌های مبارزه با رانت دولت و وزارت صمت نیز در تعارض قرار دارد.
وی ادامه داد: از این‌رو از شرکت ایران‌خودرو خواسته شده تا ضمن ابطال تخصیص این خودرو‌ها توجه بیشتری نسبت به تبعات اینگونه تصمیم‌ها داشته باشند.
مشاور وزیر صمت ضمن تاکید بر اینکه به محض دریافت این خبر وزارت صمت وارد صحت سنجی موضوع شد، گفت: پس از بررسی‌های اولیه و اثبات قضیه، اقدامات لازم در جهت استیفای منافع مردم و حذف رانت شکل گرفته انجام شد.
قالیباف تصریح کرد: وزارت صمت هیچگونه رانتی را در هیچ زمینه‌ای برنمی‌تابد و به محض اطلاع، قاطعانه برخورد‌های لازم را انجام خواهد داد.
گزارش مجلس شورای اسلامی از زیان انباشته شرکت های خودروساز
این اتفاق در حالی رخ داده که در ماه های ابتدایی امسال دفتر مطالعات اقتصادی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به آسیب شناسی وضعیت مالی شرکت های ایران خودرو و سایپا و ارائه پیشنهادهای اصلاحی پرداخت.
در این گزارش بیان شده: صنعت خودرو در کشور ما با چالش ها و معضلات متعددی در دوره های مختلف مواجه بوده است. بهره وری پایین، تنوع و کیفیت پایین محصولات، عدم رضایتمندی مشتریان، ساختارهای مالکیتی و مدیریتی معیوب، عدم تفاهم و درک مشترک تصمیم گیران و ذی نفعان اصلی بازار و صنعت خودرو از معضلات و چالش های این صنعت، اتخاذ تصمیمات نادرست و مداخلات غیراصولی در این صنعت و عدم اراده کافی در اجرای پیشنهادهای کارشناسی از عوامل اصلی بروز چالش های اصلی بنگاه های خودروساز و این صنعت است.
در این گزارش تصریح شده: در این میان، یکی از نتایج چالش های مزبور، وضعیت نامطلوب مالی دو بنگاه بزرگ خودروسازی (ایران خودرو و سایپا) بوده که خود را در «زیان دهی» فعالیت در این صنعت نشان داده است.
در ادامه این گزارش ذکر شده: عملیات خودروسازی توسط این دو خودروساز نشان از زیان دهی به نسبت شدید آن است. مجموع زیان انباشته این دو شرکت که در اثر عملیات زیان ده سالیانه ایجاد شده، براساس آخرین صورت های مالی حسابرسی شده برابر با حدود ۵۵ هزار میلیارد تومان است.
همچنین مطابق با صورت های مالی تلفیقی، این عدد برای مجموع گروه ایران خودرو و سایپا بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بوده است. به طور مشخص زیان انباشته مربوط به گروه ایران خودرو و گروه خودروسازی سایپا براساس صورت های مالی حسابرسی شده منتهی به ۱۴۰۰/۶/۳۱ به ترتیب برابر با ۵۲/۴ هزار میلیارد تومان و حدود ۴۸ هزار میلیارد تومان بوده است و زیان انباشته شرکت اصلی خودروسازی ایران خودرو و سایپا براساس صورت های مالی دوره مزبور به ترتیب برابر با ۳۴/۶ هزار میلیارد تومان و ۱۹/۹ هزار میلیارد تومان بوده است.
در ادامه این گزارش بیان شده: تجدید ارزیابی دارایی های این دو بنگاه در انتهای سال ۱۳۹۸ سبب شد تا صورت وضعیت مالی (ترازنامه) و ساختار مالی این بنگاه ها به طور موقت اصلاح شود.
به بیانی دیگر، با تجدید ارزیابی دارایی ها سرفصل سرمایه این دو بنگاه افزایش یافت. با افزایش سرفصل سرمایه نسبت زیان انباشته به سرمایه کاهش یافت و هر دو بنگاه از شمول ماده (۱۴۱) قانون تجارت خارج شدند. با این حال با توجه به عملیات زیان ده این بنگاه ها، همان طور که حسابرس نیز ذکر کرده است، هر دو بنگاه مجدد مشمول ماده (۱۴۱) قانون تجارت شده اند.
رویکرد متناقض شرکتی که مدعی مسئولیت اجتماعی است
مقابله با فساد و ارائه خدمات و کالای با کیفیت یکی از مهم ترین پارامترهای مسئولیت اجتماعی شرکتی توسط شرکت ها و بنگاه های اقتصادی است.
این در حالی است که اگر به وضعیت شرکت ایران خودرو به عنوان بزرگترین شرکت خودروساز خاورمیانه دقت کنیم متوجه می شویم که تناقض های زیادی در رویکردی که این شرکت نسبت به مسئولیت اجتماعی دارد وجود دارد.
شرکتی که هنوز نتوانسته با فساد درونی خود مقابله کند و یا هنوز در ارائه تولیدات باکیفیت ناتوان است نمی تواند خود را به عنوان یک شرکت با رویکرد مسئولیت اجتماعی شرکتی معرفی کند.
به همین دلیل نیاز است که شرکت ایران خودرو در رویکرد مدیریتی و ارائه تولیدات خود بازنگری صورت بدهد.
تحقق مسئولیت اجتماعی در مرحله نخست نیازمند سلامت اقتصادی و مقابله با سواستفاده های مالی است که این وضعیت در شرکت ایران خودرو مشاهده می شود.
به همین دلیل ایران خودرو برای تحقق مسئولیت اجتماعی در مرحله نخست باید اصلاح از درون ساختار مدیریتی و کارکردی خود را آغاز کند.
