استاندارد مسئولیت اجتماعی و خیر همگانی که با مشارکت نمایندگان وزارتخانهها و دستگاههای اجرایی و همچنین بخش خصوصی نهایی شده بود با حضور رییس سازمان ملی استاندارد ایران در شهریور ماه سال جاری به تصویب رسید.
-
استاندارد مسئولیت اجتماعی و خیر همگانی از کجا آمد؟
به گزارش رسانه مسئولیت اجتماعی، با توجه به نیاز جامعه برای استاندارد سازی و تعیین الگوهای اصولی برای اجرای مسئولیت اجتماعی این نیاز ایجاد شد و موسسه استاندارد با همکاری وزارت دفاع این پروژه را شروع کردند و تصمیم بر آن شد که سندی بومی بر اساس اولویت های خود مبتنی بر استاندارد ایزو ۲۶۰۰۰ تدوین کند و پس از تصویب این استاندارد در کمیته فنی سازمان ملی استاندارد ایران، ارزیابی و رتبه بندی استاندارد بنگاه ها ، شرکت ها و نهادها در حوزه مسئولیت اجتماعی بر مبنای شاخصهای استاندارد انجام خواهد شد.
یکی از رویکردهای مهم سازمان ملی استاندارد توجه به استانداردهای حوزه اجتماعی برای ارتقای کیفیت و استانداردهای زندگی مردم در ابعاد مختلف است.
ارزیابی عملکرد بنگاهها و شرکتها و نهادهای در حوزه مسئولیت اجتماعی با شاخصهای استاندارد و بینالمللی مبتنی بر گزارشهای ارسالی شرکت ها و توسط یک کمیته علمی مجرب و با دانش انجام میشود و گزارشهای ارزیابی برای اطلاع همه شهروندان منتشر خواهد شد.
همچنین در تیرماه سال ۱۴۰۰ وزیر رفاه اعلام کرد که تدوین استاندارد مسئولیت اجتماعی بر اساس استاندارد بین المللی ایزو ۲۶۰۰۰ با رویکرد بومی سازی و متناسب با فرهنگ ضوابط و قوانین کشور در حال انجام است.
- هوشیاری بیشتر نسبت به نیازها و مزیت های رفتار مسئولانه اجتماعی
امروزه در سراسر دنیا، سازمان ها و ذینفعان آنها به صورت روزافزون درباره نیازها و مزیت های رفتار مسئولانه اجتماعی، هوشیارتر می شوند. هدف از مسئولیت اجتماعی، مشارکت در ایجاد توسعه پایدار است.
عملکرد سازمان در جامعه ای که در آن فعالیت می کند و پیامدهای محیطی آن، به بخشی حیاتی از عملکرد کلی آن تبدیل شده و بر قابلیت استمرار کارایی آن تاثیر می گذارد که این امر تا حدودی تشخیص فزاینده نیاز به اطمینان از سلامت زیستبوم ها ، برابری های اجتماعی و حکمرانی خوب سازمانی را منعکس میسازد. در واقع، در بلندمدت، همه فعالیتهای سازمانی به سلامت زیستبوم های جهانی بستگی دارند.
سازمان ها در معرض نظارت دقیق تری از سوی ذینفعان آن هستند.
عوامل زیر میتوانند در میزان درک و عملکرد سازمان در حوزه مسئولیت اجتماعی، تاثیر به سزایی داشته باشند:
- مزیت رقابتی
- خوشنامی
- توانایی جذب و حفظ کارگران یا اعضاء، مشتریان، خدمتگیرندگان یا کاربران
- حفظ انگیزش، تعهد و بهرهوری کارکنان
- دیدگاه سرمایه گذاران، مالکان، اهداکنندگان، حامیان و شرکای مالی
- رابطه با شرکت ها، نهادهای حاکمیتی(دولتها)، رسانه ها، تأمین کنندگان، مشتریان و انجمن ها و جامعه ای که در آن فعالیت میکنند
- راهنمایی در مورد اصول اساسی مسئولیت اجتماعی
استاندارد حاضر، راهنمایی در مورد اصول اساسی مسئولیت اجتماعی، به رسمیت شناختن مسئولیت اجتماعی و مشارکت ذینفعان، موضوعات اصلی و مسائل مرتبط با مسئولیت اجتماعی و راه های نهادینه سازی رفتار مسئولیت اجتماعی در یک حوزه سازمان را فراهم می آورد.
همچنین این استاندارد بر اهمیت نتایج و بهبود عملکرد در امر مسئولیت اجتماعی تأکید دارد.
استاندارد مذکور، می تواند برای انواع سازمان های خصوصی، دولتی، تعاونی و نهادهای عمومی و بخش های غیرانتفاعی اعم از کوچک یا بزرگ و نوع فعالیت آنها که در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه فعالیت می کنند، مفید باشد. در عین حال که هیچ یک از قسمت های این استاندارد استفاده یکسانی در انواع سازمان ها ندارند، ولی موضوعات اصلی به همه سازمان ها مرتبط خواهند بود.
موضوعات اصلی در برگیرنده شماری از مسائل میباشند. اما بررسی و پرداختن به اینکه کدام مسئله، مهم، مناسب و مرتبط با سازمان است از جمله مسئولیت های خود سازمان می باشد و این امر از طریق ملاحظات خاص سازمانی و گفتگو با ذینفعان آن محقق می شود.
ارائه دهنده یک نمای کلی از ISO26000 است و برای کمک به سازمان ها در جهت درک بهتر نحوه استفاده از این استاندارد تهیه شده است
نکات زیر، رهنمودهایی را در مورد استفاده از این استاندارد ارائه میدهند:
پس از توجه به ویژگی مسئولیت اجتماعی و ارتباط آن با توسعه پایدار (مطابق با بند ۳)، توصیه میشود که سازمان اصول مسئولیت اجتماعی که در بند ۴ توضیح داده شده است مرور کند.
اقدامات مسئولیت اجتماعی، سازمان ها بهتراست به این اصول خاص و همچنین دیگر اصول مربوط با سایر موضوعات اصلی (مطابق با بند ۶) پایبند باشند؛
– پیش از تجزیه و تحلیل موضوعات اصلی و مسائل مرتبط با مسئولیت اجتماعی و همچنین انجام هرگونه اقدام مرتبط با آن (مطابق با بند ۶)، به سازمان توصیه می شود که دو اقدام اساسی در مورد مسئولیت اجتماعی توجه داشته باشد:
۱- به رسمیت شناختن مسئولیت اجتماعی در حوزه نفوذ
۲- شناسایی و جلب مشارکت ذینفعان (مطابق با بند ۵)
– با شکل گیری درک متناسب از اصول یاد شده، موضوعات اصلی و مسائل عمده مرتبط با مسئولیت اجتماعی شناسایی خواهند شد و در نتیجه بهتر است سازمان ها با به کارگیری راهنمایی که در بند ۷ آمده است به دنبال نهادینه سازی مسئولیت اجتماعی در کلیه تصمیم ها و اقدامات خود باشد.
- این امر شامل اقدامات زیر میشود:
نهادینه سازی مسئولیت اجتماعی با سیاست ها، فرهنگ سازمانی، راهبردها و خط مشی ها
ایجاد ظرفیت سازی و بنیان نهادن شایستگی های درون سازمانی در حوزه مسئولیت اجتماعی برای مسئولیت اجتماعی
برقراری ارتباطات داخل و خارج سازمانی با موضوع مسئولیت اجتماعی
بازبینی منظم اقدامات و شیوه های مرتبط با مسئولیت اجتماعی
برای تعیین دامنه شمول مسئولیت اجتماعی، شناسایی مسائل مرتبط با آن و اولویتبندی آنها، بهتر است یک سازمان، موضوعات اصلی زیر را مدنظر قرار دهد :
-
حکمرانی سازمانی؛
-
حقوق بشر؛
-
رویه های مرتبط با نیروی کار؛
-
محیط زیست؛
-
رویه های کاری منصفانه ؛
-
مسائل مربوط به مصرفکننده؛
-
جلب مشارکت و توسعه جامعه محلی
جنبه های اقتصادی و جنبههای مرتبط با سلامت، ایمنی و زنجیرهی ارزش، از طریق هفت موضوع اصلی استاندارد مورد بررسی قرار میگیرند.
روشهای مختلفی که زنان و مردان میتوانند تحت تاثیر هر یک از این هفت موضوع اصلی قرار گیرند نیز در نظر گرفته شده است.
هر موضوع اصلی شامل طیف وسیعی از مسائل مسئولیت اجتماعی است که در این بند، همراه با اقدامات و انتظارات مرتبط با آن توضیح داده شده است.
با توجه به اینکه مسئولیت اجتماعی موضوعی پویا است، تکامل تدریجی، نگرانیهای محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی را منعکس میکند، بنابراین مسائل تکمیلی دیگری نیز در آینده ممکن است مطرح شوند.
بهتر است اقدام سازمان مبتنی بر موضوعات و مسائل اساسی بر اساس اصول و فعالیتهای مسئولیت اجتماعی باشد (به بندهای ۴ و ۵ مراجعه شود). برای هر موضوع اصلی، سازمان بهتر است تمامی مسائل مهم و مرتبط با تصمیمات و فعالیتهای خود را مورد شناسایی و توجه قرار دهد (بند ۵ مراجعه شود).
بهتر است به هنگام ارزیابی مسائل مرتبط، اهداف کوتاهمدت و بلندمدت نیز مد نظر قرار گیرند. بهطور کلی، هیچ دستور از پیش تعیینشدهای برای ترتیب بررسی موضوعات اصلی توسط سازمان وجود ندارد. لازم به ذکر است که این مسائل با شرایط و نوع اقدامات سازمان تغییر خواهد کرد.
متن کامل استاندارد مسئولیت اجتماعی و خیر همگانی را اینجا بخوانید.