دکتر ابراهیم رزاقی
مشکلات معیشتی موجود در جامعه چه پیامدهایی دارد؟در پاسخ به این وسال باید گفت در ایران نوعی سرمایه داری خاص وجود دارد.این سرمایه داری به شکل های مختلف تا به امروز وجود داشته است. با این وجود ما در گذشته نیز تجربه تحریم را داشتیم. به همین دلیل مسئولان کشور با چنین شرایطی را پیش بینی می کردند.از ابتدای انقلاب تاکنون آمریکا به شکل های مختلف به دنبال تحت فشار قرار دادن و تحریم ایران بوده است.در نتیجه اگر مسئولان با دوراندیشی با موضوع برخورد کرده بودند در طول ده های گذشته برای وابستگی اقتصاد به نفت چاره مناسبی پیدا می کردند.سوال اینجاست که چرا چنین دور اندیشی صورت نگرفته است؟حتی اگر سواد اقتصادی هم نداشتند باید از رفتارهای آمریکا در مقابل ایران چنین شرایطی را پیش بینی می کردند.هنگامی که دو کشور درحال مبارزه با هم هستند باید به همه جوانب این مبارزه فکر کنند.براساس برخی آمارها در حدود سیصدهزار نفر میلیاردر در ایران وجود دارد.این در حالی است که ثروت میلیون ها نفر در کشور به ثروت این سیصد هزار نفر نمی رسد. این اتفاق نتیجه سرمایه داری است که در کشور اجرا شده است.
ایران در دوران جنگ نیز با تحریم مواجه بود.آیا در آن مقطع زمانی ایران در موضع انفعالی قرار گرفت؟خیر.در آن مقطع زمانی ایران از جنبه های مختلف و از جمله اقتصادی مقاومت کرد و نتیجه مقاومت خود را نیز دید. با این وجود در شرایط کنونی این مقاومت در اقتصاد وجود ندارد و مدیریت اقتصادی کشور با نوعی انفعال مواجه شده است.در دوران دفاع مقدس هنگامی که کشور با تحریم تسهیلات نظامی مواجه شد تلاش کردیم در کشور سلاح تولید کنیم که در نهایت نیز این اتفاق رخ داد. به دلیل همین مقاومت ایران امروز یکی از کشورهای مقتدر در زمینه نظامی است و دارای موشک های دقیق است.این فرمول امروز هم جواب می دهد.در شرایط کنونی کشور تحریم است. در چنین شرایطی باید تولید داخلی را تقویت کنیم و قدرت ساختارهای موجود را افزایش بدهیم.تاکنون هیچ کشوری به اندازه ایران تحریم نشده است.به همین دلیل نیز ما باید بتوانیم بر شرایط سخت امروز نیز فائق بیاییم.
برخلاف دولت دکتر مصدق که هیچ کشوری حاضر نبود در شرایط تحریم از ایران نفت بخرد امروز برخی از کشورها از ایران نفت می خرند و حاضر نیستند با تحریم های آمریکا برعلیه ایران همکاری کنند.این کشورها به دنبال این هستند که تنها آمریکا در بازار نفت حرف اول و آخر را نزند و بلکه دیگر کشورها نیز در این زمینه نقش آفرینی کنند.ما نباید پول نفت را صرف خرید کالاهای وارداتی کنیم و بلکه باید از تولید داخلی حمایت کنیم.ایران دارای این ظرفیت است که هیچ نفتی خامی صادر نکند وبلکه از پتانسیل صادرات غیر نفتی استفاده کند. متأسفانه در سرمایه داری که برکشور حاکم شده این رویکرد وجود ندارد. در این رویکرد تنها سرمایه دار و پول دار دارای اهمیت هستند و بقیه اقشار مردم در اولویت های بعدی قرار دارند.این رویکردی است که آمریکا در عرصه جهانی انجام می دهد.متأسفانه برخی از مسئولان روح قانون اساسی را قبول ندارند رویکردی برخلاف قانون اساسی در پیش گرفته اند.کسانی که قانون اساسی را قبول ندارند و یا برخلاف آن عمل می کنند به کشور و منافع آن خیانت می کنند.