«رسانه مسئولیت اجتماعی»- احسان انصاری: اقتصاد ایران در سال های اخیر با چالش های مهمی مواجه بوده و به همین دلیل با نوسان قیمت ارز و طلا ارزش پول ملی روز به روز کاهش بیشتری پیدا کرده است.در چنین شرایطی هنگامی که همتی به عنوان وزیر اقتصاد دولت چهاردهم مطرح شد گمانه زنی ها حکایت از احتمال سیاست های صحیح اقتصادی و کنترل بازار سرمایه داشت.
همتی تلاش کرد تا افزایش کسری بودجه از طریق خلق پول کنترل شود و به همین دلیل با سختگیری در تخصیص منابع، مانع گسترش نقدینگی بیهدف شد. یکی از مهمترین چالشهای دولت در این دوره، مقابله با تورم شدید و افزایش ناگهانی قیمتها بود.با این وجود طی ماههایی که همتی ریاست وزارتخانه امور اقتصادی و دارایی را بر عهده گرفت، مشکلات اقتصادی در ایران تشدید شد و نرخ دلار در بازار آزاد ایران در زمان آغاز دولت پزشکیان از حدود ۶۰ هزار تومان تا ۹۰ هزار تومان رسید.
وی بلافاصله پس از تصدی منصب وزارت اقتصاد به حمایت از یکسانسازی نرخ ارز و حذف سامانه نیما پرداخت و مدعی شد که این سیاست باعث کاهش قیمت ارز آزاد خواهد شد اما برخلاف ادعای وی قیمت ارز به شدت افزایش یافت که حتی به انتقاد رسانههای اصلاح طلب و شروع فرایند استیضاح وی انجامید. اقتصاد دانهای متعددی پیرامون اینکه این سیاست وی به سیاست حذف ارز ۴۲۰۰ در دولت قبلی منتهی خواهد شد هشدار داده بودند که وی توجهی نکرد.
در چنین شرایطی بازار سرمایه با استیضاح همتی با چالش های جدیدی مواجه خواهد شد که مهم ترین آن نداشتن چشم انداز روشنی برای اقتصاد ایران است. هر چه وضعیت اقتصادی مبهم تر و غیر قابل پیش بین تر باشد به همان اندازه برنامه ریزی برای شرکت ها در زمینه های مختلف به خصوص در زمینه مسئولیت اجتماعی دشوارتر خواهد بود.از سوی دیگر بی ثباتی اقتصادی اجازه نمی دهد شرکت ها در زمینه مسئولیت اجتماعی برنامه ریزی داشته باشند و در صورتی که برنامه ریزی نیز داشته باشند با اتفاقات مختلف تغییر کرده و در نهایت نیز به نتیجه نخواهد رسید.
مسئولیت اجتماعی شرکت ها در چهار حوزه کارکنان،مصرف کنندگان،سهام داران و در نهایت جامعه قابل بررسی است. این در حالی است که بی ثباتی اقتصادی در هر چهار حوزه تأثیر گذار بوده و شرایط را برای شرکت های اقتصادی دشوار کرده است.
بی ثباتی اقتصادی باعث بی ثباتی تراز مالی شرکت ها و بنگاه های اقتصادی شده و به همین دلیل مدیریت اقتصادی شرکت ها در وضعیت ناپایداری قرار گرفته است.
در حوزه مسئولیت اجتماعی شرکت ها نسبت به کارکنان شاهد این وضعیت هستیم که برخی از شرکت ها توانایی حمایت مالی کارکنان خود را به دلیل وضعیت بازار و بی ثباتی اقتصادی از دست داده اند و به همین دلیل دغدغه کارکنان نسبت به تأمین دغدغه های معیشتی بیشتر از گذشته شده است.این وضعیت در کیفیت کار آنها تأثیر منفی گذاشته است.این وضعیت درباره سهام داران شرکت ها نیز تا حدودی وجود دارد و سهام داران شرکت ها در وضعیت پرنوسان بازار با افت سهام خود مواجه هستند.
در زمینه مصرف کننده ها نیز شرکت ها به دلیل مشکلات اقتصادی یا مجبور هستند قیمت تولیدات خود را افزایش بدهند و یا مجبور است از مواد اولیه با قیمت ارزان تر استفاده کنند که به صورت طبیعی از کیفیت لازم برخوردار نیست.در هر دو حالت نیز مصرف کننده متضرر می شود.
در چنین شرایطی مسئولیت اجتماعی شرکت ها نسبت به جامعه نیز مخدوش شده و شرکت ها نمی توانند نسبت به دغدغه ها و نیازهای جامعه واکنش لازم را نشان بدهند.برخی از شرکت ها و بنگاه های اقتصادی در وضعیت پر نوسان و شکننده اقتصادی ایران ورشکسته شدند و برخی نیز با شرایط بسیار سختی توانستند به مسیر حرکت خود ادامه بدهند.
به نظر می رسد تا زمانی که اقتصاد ایران از بی ثباتی رنج می برد اولویت های مرتبط با مسئولیت اجتماعی شرکت ها تغییر کرده و شرکت ها به جای اینکه دغدغه مسئولیت اجتماعی داشته باشند بیشتر به دنبال حفظ و بقای خود هستند.
یکی از راه های درمان بی ثباتی اقتصادی نیز دادن شوک های مثبت به اقتصاد کشور است. این در حالی است که به نظر می رسد استیضاح همتی نه تنها شوک مثبتی به اقتصاد کشور نبوده و بلکه آینده اقتصاد کشور را نیز با چشم انداز مبهمی مواجه کرده است.
آنچه در سال های اخیر در اقتصاد ایران مشهود بوده سو مدیریت و اجرای سیاست های اشتباه اقتصادی بوده است. در نتیجه تغییر یک فرد و جایگزین کردن فرد دیگری نمی تواند چالش های اقتصاد ایران را حل کند و بلکه ممکن است به بی ثباتی بیشتر اقتصادی منجر شود.
نکته دیگر اینکه مجلس نیز به اندازه دولت نسبت به حل مشکلات مردم و به خصوص مشکلات اقتصادی نقش دارد.این در حالی است که برخی نمایندگان به شکلی رفتار می کنند که با استیضاح وزیر اقتصاد در راستای مشکلات مردم حرکت کرده اند. در واقع مجلس با این اقدام بیشتر به دنبال سرپوش گذاشتن به نقاط ضعف خود بود تا حل ریشه ای مشکلات کشور.بدون تردید آینده بسیاری از مسائل را مشخص خواهد کرد.