«رسانه مسئولیت اجتماعی»-مریم شقاقی: انتخاب مدیران مهم ترین رسالت رئیس جمهور منتخب است. اتفاقی که می تواند عیار واقعی دولت آینده و البته میزان امیدواری به حل مشکلات کشور را تا حدود زیادی مشخص کند. به همین دلیل نیز مسعود پزشکیان با تشکیل شورای راهبری در کارگروه های تخصصی به دنبال انتخاب بهترین مدیران در حوزه های مختلف برای مدیریت کشور است.
با این وجود انتخاب اعضای کابینه جدید با اما و اگرها و سوالاتی همراه بوده است. انتخاب سوال برانگیز برخی افراد در کارگروه انتخاب اعضای کابینه از یک طرف و سهم خواهی هایی که مشهود است از سوی دیگر نشان می دهد که کار پزشکیان برای انتخاب کابینه خود سخت و دشوار است.
کار به جایی رسید که رئیسجمهور منتخب در دیدار با اعضای ستادهای مردمی خود در تالار وزارت کشور به صراحت عنوان کرد:« انتخاب مسئولان برای من معضل شده است، به هر کس میگویم آدم معرفی کنید، همه افراد خودشان را معرفی میکنند؛ قدم اول انتخاب کابینه وفاق ملی است و آن شعاری است که سرمی دادیم که مملکت با یک دسته و جناح اداره نمیشود، خودمان هم باید به آن پایبند باشیم در نتیجه باید کابینهای را شکل دهیم تا افراد صادق، باتجربه و با دانش انتخاب شوند و به سمت سیاستهای کلی مقام معظم رهبری حرکت کنیم».سخنانی که نشان می دهد پزشکیان در این زمینه نیز با چالش مواجه است.
نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است پزشکیان می بایست نسبت به عملکرد دولت خود پاسخگو باشد و به همین دلیل نیز انتخاب مدیران نقش تعیین کننده ای در تحقق شعارهایی که در طول دوران انتخابات به مردم داده خواهد داشت.
واقعیت این است که امروزه مسئولیت های اجتماعی مدیران بیش از گذشته مورد توجه صاحب نظران رشته مدیریت قرار گرفته است.به همین دلیل نیز هر تصمیم مدیر می تواند طی یک روند سلسله وار دیر یا زود سرنوشت تمامی نهادهای جامعه را به مقدارکم یا زیاد دستخوش تغییر نماید. این موضوع به ویژه در کشور ما به خاطر شرایط خاص و نیاز به توسعه اقتصادی و صنعتی از اهمیت بیشتری برخوردار است.
از سوی دیگر انتخاب و انتصاب مسئولین رده های مختلف اداری و اجرایی یکی از مسایل مهم و ضروری و از وظایف خطیر حکومت است؛ چرا که مهم ترین عامل دوام یک نظام و حکومت فرزانگی و شایستگی مسئولین و کارگزاران آن نظام می باشد.
اگر مدیران شایسته و تربیت یافته در راس سازمان ها قرارگیرند کیفیت فعالیت های سازمانی به طور فزاینده ای بهبود خواهد یافت. زیرا مدیریت شایسته محور اصلی توسعه اقتصادی, اجتماعی و فرهنگی یک جامعه به شمار می آید. بنابراین انتخاب و انتصاب افراد در رده های مختلف سازمانی باید بر اساس معیارها و ملاک هایی باشد تا افراد شایسته جهت تصدی پست های سازمانی انتخاب و به کار گمارده شوند.
نکته دیگر ضرورت پاسخگویی مدیران آینده نسبت به عملکردشان است. مدیران پاسخگو با ایجاد رابطهای مبتنی بر اعتماد و احترام با اطرافیان خود به موفقیت میرسند. کارمندان واکنش مثبتی در قبال مدیر پاسخگو دارند. تلاش بیشتری برای موفقیت سازمان و مدیر خود میکنند و حتی در هنگام نیاز، کارهایی علاوه بر وظایف خود متقبل میشوند، زیرا مدیران پاسخگو کمک به کارمندان را وظیفه خود میدانند و درنتیجه میان آنها رابطهای متقابل، مبتنی بر توجه و احترام ایجاد میشود.
مدیران پاسخگو بر افراد مافوق خود نیز تاثیر میگذارند؛ چون آنها توانایی پیشبینی و برآوردن نیازهای روسای خود را دارند، بسیار قابل اطمینان و کارآمد هستند و درنتیجه میتوانند سخن خود را به گوش افراد مافوق خود رسانده و وظایفشان را درزمان نیاز انجام دهند.
درمقابل مدیران غیر پاسخگو تاثیرات محدودی روی محیط خود دارند؛ زیرا اطرافیان آنها اعتقاد دارند که چنین مدیرانی در راستای افزایش رفاه آنها تلاش نمیکنند و در نتیجه آنها مورد احترام و اعتماد اطرافیان خود نیستند. تاثیر افراد در سازمان عموما محدود به قدرتی است که پست سازمانیشان به آنها اعطا میکند، به اضافه اینکه عامل ترس یک مولفه کوتاه مدت است و استفاده از آن در بلندمدت بسیار سخت است.
نکته دیگر در این زمینه شایسته سالاری است. نیروی انسانی پایه و اساس هر سازمان است و سازمانها به مدیران و رهبران توانا، با استعداد و شایسته نیاز دارند. وظایف اساسی مدیران برنامه ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل است، مدیران شایسته افراد شایسته را در پستهای کلیدی و مهم سازمان انتخاب می کنند.
مدیر شایسته شخصی است که دارای دانش، هوش اجتماعی، تخصص، تعهد، خلاقیت و نوآوری باشد. مدیر شایسته اعضای سازمان را برای رسیدن به کیفیت مطلوب، در زمان مناسب و مقرون به صرفه هدایت کرده و مسئولیت پذیر می باشد همچنین مدیر شایسته اولویتهای سازمان را تعیین کرده و مسئولیت اشتباهات خود را قبول می کند و با قوانین کنترلی موافق است.
انتخاب و انتصاب مدیران شایسته، سازمان را قادر می سازد که عملکرد اثربخشی داشته باشند. زمانی که انتخاب و ارزیابی مدیران بر مبنای معیارهای شایستگی سازمان باشد و انتخاب مدیران براساس شایسته سالاری باشد، سازمان دوام و پیشرفت خواهدداشت. شایسته سالاری، یکی از عوامل مهم مدیریت است و کاربرد آن باعث بهبود مدیریت و افزایش صلاحیت اداری و مدیریتی سازمان می شود.
مدیر شایسته با فراهم ساختن امکانات، تصرف، گردآوری، سازماندهی و انتشار موجب توسعه و تقویت سازمان گردد. در شایسته سالاری استعدادهای پنهان افراد شناسایی شده و از این طریق زمینه رشد استعدادهای فردی فراهم می شود و در اختیار سازمان قرار می گیرد.
شایستگی ترکیبی از ویژگیها و قابلیتهای اساسی افراد است که به عملکرد موثر و اثربخش آنها مطابق با استانداردهای مورد انتظار منجر شده و میتواند کیفیت رفتار و عملکردشان را در حیطه وظایف و شرح شغلی آنها پیشبینی کند. شایستگی صرفا انجام وظایف مربوط به شرح شغلی افراد نیست، منظور از شایستگی توان و قابلیت فرد در به کارگیری و بسط دانش عمیق، نگرش و تجربیاتش در موقعیتهای مختلف شغل مورد نظر است.
در چنین شرایطی انتظار می رود پزشکیان که با امیدواری زیادی از سوی مردم به ریاست جمهوری رسیده با دقت و توجه جدی تری به انتخاب مدیران آینده کشور اهتمام ورزد تا بهترین گزینه های ممکن در هر زمینه بتواند در جایگاه واقعی خود قرار بگیرد.