«رسانه مسئولیت اجتماعی»-منیژه بازیار:هر سال با شروع فصول سرد هوای آلوده مهمان شهرهای پرجمعیت می شود و باعث مختل شدن زندگی شهروندان، آسیب های مختلف به سلامتی و حتی مرگ و میر آنها می شود.
بنابر اعلام مرکز کنترل ایران، عوامل مختلفی برای بروز آلودگی هوا در شهرها وجود دارد. در صورت مقابله با این عوامل می توان به برخورداری از هوای پاک حتی در پاییز و زمستان امیدوار بود.
آلودگی هوا عوامل مختلفی دارد که می توان گفت اکثریت آن ها مربوط به فعالیت های انسانی است. هوای هر منطقه با توجه به موقعیتی که دارد با عوامل مختلفی آلوده می شود.
شاید بتوان گفت مهمترین عامل آلودگی هوا در سراسر جهان، استفاده از سوخت های فسیلی از جمله بنزین است. با افزایش روزافزون استفاده مردم از خودروهای شخصی، آلودگی ناشی از احتراق سوخت آنها به یک معضل بزرگ برای شهرها تبدیل شده است. گسترش سفرهای هوایی و صنعت گردشگری نیز از جمله علل افزایش استفاده از سوخت های فسیلی هستند.
یکی دیگر از عوامل اصلی آلوده کردن هوا، کارخانه ها و صنایعی هستند که از سوخت های فسیلی برای ادامه فعالیت خود استفاده می کنند. انتشار گازها و مواد شیمیایی از این کارخانه ها صدمات جبران ناپذیری به محیط زیست وارد می کند. اما کشورهای مختلف جهان برای رونق اقتصاد خود، سخت گیری های لازم را بر فعالیت این کارخانه ها اعمال نمی کنند. در کشور ما پالایشگاه ها و نیروگاه هایی که از سوخت های دیزلی استفاده می کنند از جمله عوامل مهم آلودگی هوا و محیط هستند.
کودهای شیمیایی که بطور معمول در کشاورزی استفاده می شوند علاوه بر آلودگی محیط زیست و آب های سطحی و زیرزمینی، باعث آلوده شدن هوا نیز می شوند.
بسیاری از فعالیت های خانگی نیز باعث آلودگی هوا می شوند. پخت و پز، عطر و ادکلن ها، گرد و خاک و … مواردی هستند که باعث آلودگی هوای خانه می شوند.
مسئول آلودگی هوا کیست؟
علیرضا زاکانی، شهردار تهران به تازگی گفته است: ما مسئول آلودگی هوا نیستیم. اظهار نظری که پیشتر هم از سوی برخی مسئولین با این مضمون که باران و برف باید به داد آلودگی هوای تهران برسد، تکرار شده بود.
قانون هوای پاک اما مسئولیت دستگاهها در قبال آلودگی هوا را گوشزد کرده است.این در حالی است که ناصر امانی عضو شورای شهر تهران گفته بود:«آقای زاکانی، شهردار تهران، پیش از این گفته بود که از سوی رئیس جمهور مسئولیت گرفته و حکم دارد که درباره آلودگی هوای تهران مسئول مستقیم باشد، اما بعدها هیچ خبری از این مسئولیت پذیری نشد، به ایشان تذکر هم داده ایم اما حالا گفته می شود که وظیفه این کار فقط بر عهده شهرداری تهران نیست و یک کار ملی است».
معاون اول رئیس جمهور یا سران سه قوا؟
مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت، محیط زیست و خدمات شهری شورای اسلامی شهر تهران نیز در این زمینه گفت:
قانون هوای پاک مصوبه سال ۱۳۹۶ است، اول از همه باید بپرسیم که این قانون چرا درست اجرا نمیشود، متاسفانه اجرا و پیگیری این قانون نیازمند یک کار اساسی است و به نظرم کسی مثل معاون اول رئیسجمهور باید مسئولیت اجرا و پیگیری آن را برعهده بگیرد.
ما خودمان هم خسته شدهایم از اینکه این همه درخصوص این قانون و اجرای آن از سوی دستگاههای مرتبط، پیگیری و مطالبه داشتهایم، به نتیجه هم نرسیدهایم.
به نظرم باید کمیتهای به نمایندگی از سه قوا تشکیل شود و قانون هوای پاک را اجرا کند، ناگفته نماند که اطلاعات و سیاهه منتشر شده در خصوص تدوین این قانون، مربوط به سال ۱۳۹۵ است و اطلاعات مربوط به آن باید به روز شود.
۶۰ تا ۷۰ درصد از علت آلودگی هوای تهران مربوط به منابع متحرک و ۳۰ الی ۴۰ درصد از آن هم به منابع دیگر شامل صنایع و نیروگاهها برمیگردد.
موتورسکیلتها عامل بیش از ده درصد از آلودگی هوای تهران هستند.
بیشترین بودجه شهرداری تهران در سال ۱۴۰۱ و با بیش از ۱۸هزار میلیارد تومان به بخش حمل و نقل عمومی و توسعه ناوگان آن اختصاص یافته است.
آلودگی هوا یک باره حل نمی شود
مهدی عباسی، رییس کمیسیون شهرسازی شورای شهر تهران نیز در این باره گفت:مسئله آلودگی هوا در تهران بهطور یکباره حل نمیشود، بنابراین باید به آن فرآیندی نگاه کرد. در واقع اقدامی که شورای شهر میتواند انجام دهد توسعه حمل و نقل عمومی است. شورای شهر ششم برای سال ۱۴۰۱ در اعتبارات خاص برای شهرداری عدد قابل توجهی برای توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی پیشبینی کرد که اگر محقق شود، میشود با توسعه حمل و نقل عمومی در تهران به حل مشکل آلودگی امیدوار بود.
ما گلهای از شهرداری داریم، به شهرداری اعلام کردیم اولویت خودش را درباره پروژههای عمرانی شهر از روی زمین به زیرزمین، از پروژههای عمرانی بزرگراهی به سمت توسعه حملونقل عمومی ببرد، این مسئله برای شورای شهر ششم اولویت اول است.
در نتیجه امیدوارم شهرداری بتواند از نگاهی که در شورای ششم و جود دارد و اعتبارات خوبی که در نظر گرفته شده است بهره بیشتری ببرد. ما امسال علاوه بر بودجه سالیانه فقط ۵ هزار میلیارد تومان اعتبار مازاد برای حمل و نقل در اختیار شهرداری قرار دادیم. شورای شهر یک فرصت استثنایی در اختیار شهرداری قرار داده و شهرداری میتواند از این فرصت بهتر استفاده کند.
برای حل مشکل آلودگی هوای شهر تهران باید شبکه حمل و نقل عمومی گسترده شود، یک شبکه حمل و نقل استاندارد شبکهای است که ارزان، سریع، ایمن و قابل دسترس باشد، حمل نقل تهران ارزان و ایمن است اما باید سریعتر و قابل دسترستر شود.
