«رسانه مسئولیت اجتماعی»-احسان انصاری: پیروزی مسعود پزشکیان در انتخابات ریاست جمهوری بارقه های امید را نسبت به تحول در زمینه های مختلف در کشور به وجود آورده استدر چنین شرایطی انتخاب کابینه آینده تا حدود زیادی عیار دولت پزشکیان را مشخص خواهد کرد که وی قرار است با چه افرادی مطالبات مردم را محقق کند.
در شرایط کنونی یکی از مهم ترین مطالبات بنگاه های اقتصادی رفع تحریم های بین المللی است که تا حدود زیادی مبادلات تجاری و بانکی ایران را تحت تأثیر قرار داده است. از سوی دیگر بسیاری از بنگاه های اقتصادی به دلیل فشار تحریم ها و چالش های اقتصادی که با آن مواجه هستند به مسئولیت های اجتماعی شرکتی خود عمل نمی کنند و یا آن را در اولویت های نخست خود قرار نمی دهند.به همین دلیل تلاش دولت چهاردهم در زمینه رفع تحریم ها می تواند کمک بزرگی به بنگاه های اقتصادی در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی شرکتی خود کند.
از سوی دیگر قوانین متکثر بدون متولی واحد در حاکمیت مانند سند ملی کار شایسته، قانون حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان، قانون اساسنامه شرکت ملی نفت ایران و قانون برنامه هفتم توسعه،ضمانت اجرایی ضعیف به خصوص در حوزه محیط زیست، نبود قوانین در محورهای نوظهور مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها مانند حریم خصوصی مصرف‌کنندگان و شفافیت، ضعف در مشوق‌ها مانند مشوق‌های مالیاتی، سوءاستفاده سیاسی و اجتماعی از مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها و سبزشویی و پول‌شویی نیز از جمله مهم ترین چالش‌های مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها در ایران است.
با ریاست جمهوری پزشکیان این احتمال وجود دارد که انعطاف بیشتری به خصوص در زمینه سیاست خارجی در کشور به وجود بیاید که بتواند به رفع مشکلات کنونی کمک کند.با این وجود تا زمانی که برجام احیا نشود،اف ای تی اف مورد پذیرش قرار نگیرد و زمینه های مذاکره به وجود نیاید کشور همچنان با چالش ها و تنگنا مواجه خواهد بود.
به عقیده مسعود پزشکیان، بدون ارتباط مناسب و سازنده با دنیا به رشد اقتصادی هشت‌درصدی نمی‌رسیم و امکان ندارد بدون ارتباط یا باز کردن مرزهای کشور با دولت‌های منطقه و دنیا به رشد اقتصادی هشت‌درصدی مورد اشاره در برنامه هفتم توسعه دست یابیم. برای رشد هشت درصدی سالانه ۲۰۰میلیارد دلار پول و سرمایه نیاز است که تهیه آن در حالت عادی غیر‌ممکن است.
پزشکیان بر این باور است اگر می‌خواهیم به رشد برسیم باید سرمایه‌گذاری انجام دهیم زیرا بدون سرمایه‌گذاری نه اشتغال ایجاد می‌شود و نه تولید افزایش می‌یابد؛ سرمایه‌گذاری به این بستگی دارد که ما چه محدوده‌ای از بازار را در نظر می‌گیریم. آیا فقط کشور را می‌بینیم یا اینکه منطقه را نیز در نظر می‌گیریم؟ هرچقدر دید ما وسیع‌تر باشد طبیعی است رشد افزایش بیشتری را تجربه می‌کند.
این دیدگاه به خوبی مشخص می کند که ایران در آینده در زمینه بین المللی انعطاف بیشتری از خود نشان خواهد داد که این می تواند نوید بخش روزهای خوبی برای بنگاه های اقتصادی در راستای عمل به مسئولیت اجتماعی شرکتی خود باشد.
نکته مهم در این زمینه این است که برخی نهادها و وزارتخانه ها مانند وزارت نفت اهتمام جدی نسبت به موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتی داشته اند اما هنوز ارکان اصلی تصمیم گیری در کشور رویکرد مثبت و سازنده ای نسبت به مسئولیت اجتماعی در پیش نگرفته اند.
اگر قرار است مسئولیت اجتماعی چشم انداز روشنی در کشور داشته باشد باید به یک مفهوم قابل توجه در دولت،مجلس و سایر ارکان تصمیم گیری در کشور تبدیل شود که تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده است.
شاید به همین دلیل که ارکان اصلی تصمیم گیری در کشور هنوز اقبال جدی به مسئولیت اجتماعی نشان نداده اند نمی توان تصویر روشنی در چشم اندز مسئولیت اجتماعی در کشور نشان داد. این در حالی است که کشورهایی که در زمینه مسئولیت اجتماعی موفقیت هایی به دست آورده اند از حمایت ارکان تصمیم گیری خود بهره برده اند. به همین دلیل رویکردی که دولت آینده در این زمینه در پیش خواهد گرفت از بسیاری از جهات حائیز اهمیت است.
در این میان نقش بخش خصوصی و به خصوص اتاق بازرگانی ایران پررنگ تر است. اتاق بازرگانی در سال های اخیر تلاش کرده حلقه واسط نهادها و وزارتخانه های مختلف در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی باشد که در این زمینه رویکرد موفقی نیز داشته است. این وضعیت درباره اتاق بازرگانی در استان های مختلف کشور نیز وجود دارد و به نظر می رسد یکی از نهادهایی که به صورت جدی موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتی را در دستور کار خود قرار داده اتاق های بازرگانی در کشور هستند.
در سال های اخیر شرکت های مختلف به موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتی در وضعیت پر نوسانی قرار داشته است. این به معنای این است که برخی شرکت ها موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتی را خیلی جدی گرفته اند و از سوی دیگر برخی اصلأ جدی نگرفته اند و در اولویت های خود قرار نداده اند.بقیه شرکت ها نیز در بین این دو وضعیت عمل کرده اند.
از سوی دیگر فعالیت هایی که شرکت ها و بنگاه های اقتصادی در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی انجام می دهند هنوز با معنای واقعی مسئولیت اجتماعی شرکتی فاصله دارد و بیشتر شبیه امور خیریه و انسان دوستانه است.
همچنین بسیاری از شرکت هایی که در زمینه مسئولیت اجتماعی شرکتی فعالیت می کنند هنوز به صورت منظم و علمی گزارش ارائه نمی کنند. از سوی دیگر عدم توجه به توسعه پایدار در بسیاری از این گزارش ها مشهود است.
به همین دلیل باید منتظر ماند که پزشکیان که با شعار تحول در مدیریت کشور و تعامل سازنده با جهان مورد حمایت مردم قرار گرفته و رئیس جمهور شده چه رویکردی نسبت به پروسه مسئولیت اجتماعی در ایران خواهد داشت. هر چند امیدواری هایی زیادی در این زمینه وجود دارد.
